207 TBB Dergisi 2023 (169) Mehmet Ünsal CANDEMİR Alıcının Tek Alacaklı ya da Satış Bedeli Üzerinde Öncelikli Alacaklı Olması İsviçre’de hakim olan, bizde de doktrinin bir bölümü tarafından paylaşılan görüşe göre alacağa mahsuben satış yalnızca, alıcının tek alacaklı olması ya da ihale bedeli üzerinde önceliğinin bulunması durumunda söz konusu olacaktır.34 Böyle bir ihtimalde, normalde ödenecek ihale bedelinin derhal bedeli ödeyen alacaklıya iadesi söz konusu olacağından pratik bir çözüm olarak alıcının hiçbir bedel ödememesi kabul edilmiştir. Bu halde, başka bir alacaklıya ihale bedelinden ödeme yapılmayacağından herhangi bir sorun meydana gelmeksizin alacağa mahsuben satış gerçekleşebilecektir. Buna karşın, bu görüşe göre satış bedelinden alıcından önce başka alacaklıların istifadesi gerekiyorsa ihale bedelinin, ihale yapıldıktan sonra ödenmesi gerekmektedir. Yargıtay’ın önceki görüşü de bu yöndeydi.35 Buna göre, eğer alıcının haczinden önce gelen hacizler ya da rehin hakları mevcutsa bu durumda icra dairesince süre ihale bedelinin ödenmesi için süre verilmesi ve ihale bedelinin de bu sürede ödenmesi gerekmektedir. Aksi durumda ihale iptal edilecektir (İİK mülga m. 133/2; karş. İİK m. 115/3). 34 Postacıoğlu, s. 503; Üstündağ, s. 279; Budak, s.498; Talih Uyar, İhale ve İhalenin Bozulması, 3. Baskı, Bilge Yayınevi, İzmir, 2002, s. 731; Sylvain, s. 77; Schlegel/ Zopfi, SK SchKg, Ar. 129, N. 13; Betschartt, CR LP, Art. 129, N.5; “Tout au plus peut-on admettre que l’adjudicataire ne verse pas le prix de vente lorsqu’il est le seul créancier poursuivant (ou qu’il bénéficie, vis- -vis des autres poursuivants, d’un droit préférable au produit de la réalisation selon l’art. 110 LP) et que le paiement en mains de l’Office pour s’acquitter du prix de l’adjudication lui donne immédiatement le droit de réclamer le versement de ces espèces en couverture de sa créance, espèces que l’Office doit lui distribuer en application de l’art. 144 LP (ATF 79 III 22ss). C’est dans cette seule mesure que l’on peut improprement parler d’une compensation” ATF 111 III 56.; “Ayrıca hemen belirtelim ki, alacağına mahsuben alacaklının ilahe konusu mahcuzu alması halinde, mahcuz üzerinde alacaklının alacağına tercihi olan başka hacizlerin bulunmaması halinde alacaklının ihale bedelini dosyaya yatırması gerekmez.” Yargıtay 12. HD E. 2003/2230 K. 2003/5512 T. 17.3.2003 (Kazancı). 35 “Dosyadaki tapu kayıt örneğine göre alıcının yaptığı takip nedeniyle konulan hacizden önce pay üzerinde konulmuş hacizler mevcuttur. Bu durumda, alıcının alacağına mahsuben payı satın alması olanaksızdır. İcra müdürlüğünce ihale bedelinin tamamının verilen sürede, ödenmesi gerekir. İkinci kez süre verilmesi mümkün değildir. Oysa, alıcılar bakiye ihale bedelini 2.9.1993 tarihinde ödemişlerdir. İhalenin bu nedenle feshi gerekirken yazılı gerekçe ile reddi isabetsizdir.” Yargıtay 12. HD., E. 1994/5942 K. 1994/6108 T. 06.05.1994 (Kazancı).
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1