237 TBB Dergisi 2023 (169) Özden İPÇİ edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıkları arabuluculuğa elverişlidir” düzenlemesi ile ancak sulh olmak suretiyle sona erdirebilecekleri özel hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuğa elverişli olduğu kabul edilmiştir. Buradan hareketle kamu düzenine ilişkin olan konular arabuluculuk kapsamı dışına alınmıştır. 13 Kamu düzeni kısaca kamu güvenliği, kamu huzuru ve kamu sağlığı kavramlarından oluşan geleneksel üçlü ile tanımlanmaktadır.14 Kamu düzenine ilişkin olmasından kaynaklı olarak re’sen araştırma ilkesinin uygulandığı uyuşmazlıkların arabuluculuğa elverişli olmayacağı söylenebilecektir. Birçok kurum yine kendi içlerinde oluşturdukları yönergeler, usul ve esaslar ile sorumluluk yönünden farklı düzenlemeler getirerek komisyon üyelerinin üzerindeki baskıyı azaltma ve zarardan diğer birimlerin sorumlu tutulmasını amaçlamışlardır. Bununla birlikte komisyon üyelerinin kendi özgür iradeleri ile teklif sunmasının önüne geçilerek, uyuşmazlıkla ilgili olan birimin teklif vermesinin sağlanarak, şayet doğabilecek bir zarardan komisyon üyelerinin sorumluluğunun doğmamasının amaçlandığı da görülmektedir.1516 İdarelerin kâr amacı gütmeyip, şirket mantığı ile yönetilmemesinden dolayı arabuluculuk sürecinde yer alan komisyon üyelerinin anlaşma halinde kamu zararından sorumlu tutulacakları endişesiyle anlaşmama iradesiyle masaya oturmaları bu gerekçelerle haklı görünmektedir. Kaldı ki komisyon üyelerinin ne derece özel hukuk uyuşmazlıklarını serbestçe tasarruf edebilecekleri de başkaca bir sorundur. Üst amirlerinden talimat almaksızın yüksek bedelli arabuluculuk konularında özgür iradeleriyle komisyonların hareket edemeyeceği ortadadır. Ayrıca 659 sayılı KHK’da bu konuda harcama yetkililerini de net şekilde belirlemektedir. 13 Mustafa Serdar Özbek, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Ankara, Yetkin 2022, s.1499 14 Kemal Gözler, Kısa İdare Hukuku, Bursa, Ekin 2015, s. 166 15 Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Arabuluculuk Komisyonu Çalışma ve Usul Esaslarına İlişkin Yönerge, https:// kmu.edu.tr/mevzuat/bilgi/1857/arabuluculuk-komisyonu-calisma-ve-usulesaslarina-iliskin-yonerge, Erişim Tarihi: 23.08.2023 16 Maski Genel Müdürlüğü, Arabulucuk Komisyonu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge, https://www.maski.gov.tr/temin_dosyalari/Arabuluculuk_Komisyonu_Calisma_Usul_ve_Esaslari_Yonergesi.pdf, Erişim Tarihi: 23.08.2023
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1