Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

253 TBB Dergisi 2023 (169) Hayriye ŞEN DOĞRAMACI ğin “Tarımsal Üretim Sözleşmesi” başlıklı 8. maddesinin I. fıkrasında, tarımsal üretim sözleşmesinin en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir şekilde üç nüsha olarak düzenleneceği, sözleşmenin güvenli elektronik imza veya el yazısıyla imzalanmış olmasının zorunlu olduğu ifade edilmiştir. Son olarak 8. maddenin 4. fıkrasında sözleşmenin zorunlu içeriği olduğu kabul edilen hususlara yer verilmiştir. Tarımsal üretim sözleşmesinin şeklini konu alan hükümler birlikte değerlendirildiğinde, tarımsal üretim sözleşmesinin en azından adi yazılı şekilde yapılması gerektiği sonucuna varılabilir. Ancak sözleşmenin şekline ilişkin bir karara varabilmek için tanımlar kısmında yer alan bu ifade tek başına yeterli değildir. Yönetmeliğin 8. maddesinin 4. fıkrasında sözleşmenin zorunlu içeriğini oluşturan hususlar tek tek sayılmıştır. Bu haliyle tarımsal üretim sözleşmesi için öngörülen şeklin nitelikli yazılı şekil olduğu düşünülebilir.19 Fakat bu nitelemenin de Yönetmeliğin 5. maddesinin 3. fıkrasıyla tamamlanması gerekir. Anılan hükme göre; “Taraflar, tarımsal üretim sözleşmesini Bakanlığın belirlediği tip sözleşme örneklerine uygun olarak düzenler”. Tip veya formüler sözleşmeler, ileride sözleşmeye taraf olacak kimseler için belirlenmiş sözleşme koşullarının, önceden hazırlanmış sözleşme örneklerinden yararlanılarak tespit edileceği anlamını taşır.20 Tip sözleşmeler, önceden hazırlanmış sözleşme koşulları içermeleri nedeniyle genel işlem koşulları içeren sözleşmelerle benzerlik gösterir. Ancak ikisi arasında esaslı bir fark vardır. Genel işlem koşulları içeren sözleşmelerde sözleşme koşulları, birden çok sözleşmede kullanılmak 19 Yasa tarafından müdahale edilerek daha etkili veya nitelikli hale getirilen yazılı şekil için bu niteliği belirtmek amacıyla “nitelikli yazılı” “özellikli yazılı” şekil adı verilir. Kefalet sözleşmesi, el yazılı vasiyetname gibi sözleşmelerin yanı sıra tüketici sözleşmeleri de nitelikli yazılı şekle tabidir. Tüketici sözleşmelerinde yazılı şeklin metnine müdahalede bulunularak burada yer alması gereken asgari hususlar sayılmış bulunduğundan bu çerçevede yapılan işlemler, nitelikli yazılı şekle bağlanmıştır: Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2019, s. 319; M. Alper Gümüş, Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri, Ankara, 2021, s. 273; Ahmet M. Kılıçoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2022, s. 156; Arif Barış Özbilen, Sözleşmelerin Şekli ve Şekil Yönünden Hükümsüzlüğü, İstanbul, 2016, s. 104; Gökhan Antalya, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. V/1,1, Ankara, 2019, s. 550. 20 Wolfgang Fikentscher/Andreas Heinemann, Schuldrecht, 10.Auflage. Berlin: de Gruyter Lehrbuch, 2006, s. 99,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1