254 Tarımsal Üretim Modeli ve Tarımsal Üretim Sözleşmesi üzere sözleşmenin bir tarafınca hazırlanır.21 Oysa tip veya formüler sözleşmede sözleşme koşulları, sözleşme taraflarının dışında üçüncü bir kişi tarafından belirlenir. Doktrinde de haklı olarak belirtildiği gibi, iki tarafında üçüncü bir kurum/kuruluş tarafından hazırlanmış genel işlem koşullarının kullanılması konusunda anlaşması halinde artık bu şartların genel işlem koşulu vasfını yitirip bireysel anlaşma haline geldiği kabul edilir.22 Bu nedenle tarımsal üretim sözleşmesinin kuruluşu sırasında yararlanılan tip sözleşmeler, genel işlem koşullarının denetimine ilişkin hükümlere tabi değildir. Tarımsal üretim sözleşmeleri bakımından tip sözleşmeleri hazırlama yetkisi Tarım ve Orman Bakanlığı’na bırakılmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanacak tip sözleşmelerin örneklerine Bakanlığın sayfasında henüz yer verilmemiştir. Bakanlık tarafından hazırlanacak tip sözleşmelerde, taraflara, ürüne, üretim yerine, üretim miktarına, üretim yöntem ve koşullarına, ürünün teslimine, fiyatına, fiyat belirleme ve güncelleme usullerine, ayni ve nakdi avansa, mücbir sebeplerin tespiti ve uygulanmasına ilişkin bilgilere yer verilir. Ayrıca burada belirtilen hususlar dışında taraflarca belirlenecek özel hükümler de sözleşmede yer alır. (Yön. m. 8/IV). D. Tarımsal Üretim Sözleşmesinin Hukuki Niteliği Tarım Kanunu’nda ve yürürlükte bulunan yönetmelikte tarımsal üretim sözleşmesi tanımlanırken çoğunlukla sözleşmenin şekline ilişkin bilgiler verilmekle yetinilmiş tarafların karşılıklı edimlerinin belirlenmesine yönelik bir tanıma yer verilmemiştir. Yalnızca Yönetmeliğin 8. maddesinin 4. fıkrasında tarımsal üretim sözleşmesinde bulunması gereken hususlar sıralanmıştır. Buna göre; “Sözleşmelerde; taraflara, ürüne, üretim yerine, üretim miktarına, üretim yöntem ve koşullarına, ürünün teslimine, fiyatına, fiyat belirleme ve güncelleme usullerine, ayni ve nakdi avansa, mücbir sebeplerin tespiti ve uygulanmasına ilişkin bilgiler ile taraf21 Antalya, s. 472; Yeşim Atamer, Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel işlem Şartlarının Denetlenmesi, İstanbul, 2001, s. 61; Eren, Genel Hükümler, s. 227; Fikentscher/Heinemann, s. 98; Kılıçoğlu, Genel Hükümler, s. 166; Karl Larenz/Manfred Wolf, Allgemeiner Teil des Bürgerlichen Rechts, C.H Beck Verlag, München, 2004, s. 773; Peter Schlechtriem, Schuldrecht Allgemeiner Teil, 5. Auflage, Mohr-Siebeck Verlag, Tübingen, 2005, s. 45; Rolf Schmidt, Bürgerliches Gesetzbuch Allgemeiner Teil, Bremen, Rolf Schmidt Verlag, 2004, s. 387. 22 Ayrıntılı bilgi için bkz. Atamer, s. 70 vd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1