269 TBB Dergisi 2023 (169) Hayriye ŞEN DOĞRAMACI için öngörülmüş, borcun gereği gibi ifa edilmediği veya zamanında ifa edilmediği durumlar için Tarım Kanununda ceza koşulu düzenlenmemiştir. Sözleşmede ceza koşuluna yer verilip verilmeyeceğini de iradi olarak karar veren taraflar bunun miktarını da serbestçe belirler. Ancak Tarım Kanunu’nda hangi hallerde ceza koşuluna başvurulacağı belirtildiği gibi ceza koşulunun oranı da kanunda belirtilmiştir. Taraflar sadece belirlenen oranlar dahilinde ceza koşulunu belirleyebilirler. H. Tarımsal Üretim Sözleşmesine Konu Ürünlerin Sigorta Edilmesi Tarımsal üretim kendisine özgü risk faktörlerini bünyesinde barındırır. Kuraklık, don gibi meteorolojik olaylar, bitki ve hayvan hastalıklarının verdiği zarar ile sosyo-ekonomik koşullar bunların başında gelir.54 Tarımsal üretimin bu tür zararlar nedeniyle sekteye uğramasını engellemek için pek çok ülkede tarım sigortaları uygulanmaya başlamıştır. Ülkemizde tarım sigortalarının yaygınlaşmasından önceki dönemde, çiftçilerin uğradığı zararın giderilmesi bakımından Devletin aktif bir rol üstlendiği görülür. Zarara uğrayan çiftçilere yapılan vergi indirimleri veya muafiyetleri, tarımsal kredilerin konsolide edilmesi, düşük faizli kredi verilmesi gibi yardımlar veya sağlanan muafiyetlerle çiftçinin uğradığı zararın en aza indirgenmesi amaçlanmıştır.55 Tarım sektörünün geliştiği tüm ülkeler gibi ülkemizde de zaman içerisinde tarım sigortalarına ilişkin uygulama örnekleri görülmeye başlanmış,56 54 Ayrıntılı bilgi için bkz. Çetin, s. 58-65; Çiftçi, s. 526; Mürşit Işık/Arzu Kan, Türkiye’de Zorunlu Tarım Sigortalarının Uygulanabilirliği, Sosyo-Ekonomi Dergisi, S. 2, 2007, s. 31; Uğur Başer/Mehmet Bozoğlu/Hüsrev Mennan, “Çiftçilerin tarım sigortası yaptırmalarını etkileyen faktörler”, Akademik Ziraat Dergisi, S. 12, C. 1, 2023, s. 77. 55 Devletin zarara uğrayan çiftçilere yönelik yardımı, vergi indirimi veya muafiyeti sağlamak, tarımsal kredileri konsolide etmek, düşük faizli kredi vermek veya üretime çeşitli şekillerde mali veya nakdi sübvansiyonlar ödenmesi vb. şeklinde olabilir: Çetin, s. 66. 56 Türkiye’de tarım sigortaları ilk olarak, 1957 yılında Şeker Sigorta A.Ş’nin dolu sigortası yapmasıyla başlamış, 1959 yılında Başak sigorta A.Ş tarım sigortaları alanına girerek, dolu ve hayvan hayat sigortası yapmaya başlanmıştır: Çetin, s. 12; Işık/Kan, s. 31.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1