271 TBB Dergisi 2023 (169) Hayriye ŞEN DOĞRAMACI bir ifadeye yer verilmiştir. Anılan hükme göre, “Tarımsal üretim sözleşmesine tabi ürünlere veya üretim varlıklarına sigorta yaptırılması zorunludur. Bakanlık sözleşmenin tarafı olan kişiler için de ilave sigortaların yaptırılması şartını getirebilir”. Anılan düzenlemelerle tarım sigortası yapılması zorunlu kılınmıştır. Zorunlu sigortalar, kamu yararı ve üçüncü kişilerin korunması amacıyla zorunlu kılınmış sigortalardır61. Zorunlu sigortaların bu amacı sağlayabilmesi sigortanın sürekliliğinin sağlanmasıyla mümkün olur.62 Tarım kanunu m. 19/d’ye göre, “Üreticilerin, üretim materyallerini ve ürünlerini sigorta ettirmelerini teşvik etmek üzere, sigorta prim bedellerinin bir kısmı Devlet tarafından karşılanır. Tarım sigortasından yararlanacak ürünler ile teminat altına alınacak riskler Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir”. Anılan hükümden de anlaşılacağı gibi tarım sigortası Devlet destekli sigorta63 grubunda yer alır. Tarım sigortaları her ne kadar zorunlu sigorta kapsamına alınmış devlet tarafından destekleniyor da olsa, ülkemizde henüz yaygın bir kullanıma ulaşmış değildir. 2023 Nisan ayında yapılan bir araştırmada üreticilerin %29’unun tarım sigortası yaptırmış, %71’inin tarım sigortası yaptırmadığı belirlenmiştir.64 I. Tarımsal Üretim Sözleşmesi-Dava Şartı Arabuluculuk Uyuşmazlıkların çözümünü hızlandırmak, mahkemelerin yükünü hafifletmek gibi amaçlarla pek çok ülkede uyuşmazlık çözüm yöntemleri benzer şekillerde düzenlenmiştir. Ülkemizde hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk, 22.06.2012 tarihli 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile hüküm altına alınmıştır. Kanuna farklı tarihlerde hükümler eklenerek güncel durumla uyum sağlanmaya çalışılmıştır. 2018 yılında Kanuna eklenen 18/A maddesiyle 61 Zorunlu sigortaları farklı görünümlerde ortaya çıkabilmekle birlikte, zorunlu sigorta ile amaçlananları şu şekilde sıralamak mümkündür: Milli servetin muhafazası, sosyal fayda ve emniyetin tesisi ve nihayet Belli bir rizikoya maruz kalanların korunması şeklinde sıralanabilir: Merih Kemal Omağ, Özel Sigorta Hukukuna Hâkim İlke ve Kurumlar (Tebliğ ve Makaleler), İstanbul, 2019, s. 144. 62 Işık/Kan, s. 34; Omağ, s. 403. 63 Ulaş/Bektaş, s. 489. 64 Sözü geçen araştırma ve araştırmanın sonuçları hakkında bkz. Başer/Bozoğlu/ Mennan, s. 79 vd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1