Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

274 Tarımsal Üretim Modeli ve Tarımsal Üretim Sözleşmesi Tarımsal üretim sözleşmesinin bir tarafını üreticiler, diğer tarafını ise alıcılar oluşturur. Gelecekte üretilecek bir ürünün bedeli karşılığında alımından daha karmaşık ilişkileri konu alan tarımsal üretim sözleşmesinde üretim yükümlülüğü üreticinin asli edim borcu olmakla birlikte, üretimin başarıya ulaşması için gereken girdi desteği, alıcı tarafından sağlanır. Bu nedenle tarımsal üretim sözleşmesinde çoğu zaman ekonomik bakımdan üstünlüğün alıcı tarafta olduğunu söylemek hatalı olmaz. Bu nedenle doktrinde savunulduğu gibi taraflar arasında mali eşitsizliğin bulunduğu diğer durumlar gibi tarımsal üretim sözleşmelerinin dava şartı arabuluculuğa uygun olmadığı savunulabilir. Mevcut durumda dava şartı arabuluculuk kapsamında yer alan tarımsal üretim sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların uzman arabulucular eliyle çözüme kavuşturulması isabetli bir çözümdür. Tarımsal üretim sözleşmesi kendisine özgü bir sözleşmedir. Bu yönüyle isimli sözleşmelerden pek çok açıdan ayrılır. Nitekim bu durum göz önünde bulundurularak Tarımsal Üretim Sözleşmesinden Doğan Hukuk Uyuşmazlıklarına İlişkin Arabuluculuk Yönetmeliği73’nin 5. maddesinin 1. fıkrasında Tarım Kanunundaki düzenlemeye paralel biçimde tarımsal üretim sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkların arabulucular vasıtasıyla çözümünde önceliğin bu alanda yetişmiş uzman hukukçulara bırakılması gerektiğine işaret edilmiştir. J. Tarımsal Üretim Sözleşmesinden Cayma ve Tarımsal Üretim Sözleşmesinin Feshi Sözleşmeden cayma ve sözleşmenin feshi, borçlandırıcı sözleşmelerin yenilik doğuran bir beyanla sona erdirilmesini konu alır. Yönetmelikte tarımsal üretim sözleşmesinin bu yolla sona erdirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Cayma hakkı, kurulmuş olan bir sözleşmeyi hiçbir gerekçe göstermeksizin ve tazminat ödeme yükümlülüğü olmaksızın sona erdiren bozucu nitelik doğuran bir haktır.74 Bu yönüyle, sözleşmeyi kurmaya yönelik irade beyanının geri alınmasını ifade 73 Anılan yönetmelik, 01.09.2023 tarih, 32296 sayılı Tarımsal Üretim Sözleşmesinden Doğan Hukuk Uyuşmazlıklarına İlişkin Arabuluculuk Yönetmeliği’dir. 74 Murat Aydoğdu/Nalan Kahveci, Tüketici Hukuku Dersleri, Ankara, 2021, s. 389; Sezer Çabri, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, Ankara, 2021, s. 448; Mehmet Demir, Kapıdan işlemlerde Tüketici Koruyan Geri Alma Hakkı, Ankara, 2003, s. 276

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1