KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİNDE GEÇİCİ VE KESİN TEMİNATLARIN GELİR (İRAT) OLARAK KAYDEDİLMESİ* RECORDING OF TEMPORARY AND DEFINITE GUARANTEES AS INCOME IN PUBLIC PROCUREMENT CONTRACTS Sarp GÜMÜŞ** Özet: İdarenin ihaleye çıkmasıyla başlayıp kamu ihale sözleşmesinin sona ermesine kadar geçen hukuki işlemler silsilesini ifade eden kamu ihale sürecinde idare, bu süreçte karşılaşması muhtemel risk ve zararlara karşı muhatabından kendisine bir teminat göstermesini ister. Bu teminat, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca, tedavüldeki Türk parası ve devlet iç borçlanma senetleri olabileceği gibi uygulamada daha sık karşılaşıldığı üzere banka teminat mektuplarıdır. Anılan mevzuat gereği, ihaleye katılan isteklilerden istenen geçici teminat mektupları ve yüklenicilerden istenen kesin teminat mektupları, garanti altına aldıkları riskin gerçekleşmesiyle beraber idare tarafından garantör bankaya başvurulmak suretiyle paraya çevrilmekte; hatta bazı durumlarda garanti altına alınan risk gerçekleşmese dahi ödeme talebine konu edilerek hazineye gelir kaydedilmektedir. Kamu İhale Kurumu tarafından kanunun verdiği yetkiye dayanarak şekli standart olarak belirlenen ve “ilk talepte” ödeme kaydını içerdiğinden bankanın ödeme talebine karşı savunma imkanlarını son derece kısıtlayan geçici ve kesin teminat mektuplarının hazineye gelir kaydedilmesi, ancak kanunlarda sayılan sınırlı sebeplerin gerçekleşmesiyle mümkün olmakla birlikte uygulamada idarenin kimi zaman bu yetkisini aştığı, kimi zamansa uğradığı zararı bu yolla karşılayamadığı görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, özellikle geçici ve kesin teminat mektuplarının * Bu çalışma, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Tezli Yüksek Lisans Programı kapsamında Doç. Dr. Ferhat Canbolat danışmanlığında hazırlanan ve oybirliği ile kabul edilen “Kamu İhale Sözleşmelerinde Banka Teminat Mektupları ve Uygulaması” isimli yayımlanmamış yüksek lisans tezinden türetilmiş olup çalışma, araştırma ve yayın etiğine uygun olarak hazırlanmıştır. ** Arş. Gör. (LLM), Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı, [email protected], ORCID: 0000-0003-1105-8833, Makalenin Gönderim Tarihi: 28.09.2023, Kabul Tarihi: 27.10.2023 s. 281-326 TBB Dergisi 2023 (169)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1