ANONİM ŞİRKETLERDE KURULUŞTAN SONRA DEVRALMA İŞLEMLERİNİN (TTK M. 356) ÖRTÜLÜ SERMAYE İADELERİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ* EVALUATION OF THE ACQUISITION AFTER ESTABLISHMENT IN JOINT STOCK COMPANIES (ART. 356 OF THE TURKISH COMMERCIAL CODE) FROM THE PERSPECTIVE OF DISGUISED REPAYMENT OF CAPITAL Munise Seray GÖNCÜ DÖNER** Özet: Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 356. maddesinde; şirketin tescilinden itibaren iki yıl içinde bir işletme veya aynın, sermayenin onda birini aşan bir bedel karşılığında devralınmasına veya kiralanmasına ilişkin sözleşmeler (kuruluştan sonra devralma) bakımından birtakım şartlar düzenlenmiştir. İlgili şartlara uyulmadığı takdirde ise yapılan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür. Maddenin uygulanabilmesi için sözleşmenin karşı tarafı bakımından ise herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Dolayısıyla sözleşmenin karşı tarafının pay sahibi olduğu durumlarda da TTK m. 356 uygulama alanı bulmaktadır. Ancak sözleşmenin bir tarafının pay sahibi olduğu hâllerde kuruluştan sonra devralmaya ilişkin işlemler, örtülü bir sermaye iadesine de sebep olabilmektedir. Bunun sonucu olarak, böyle bir sözleşme TTK’nın 480/3. maddesinde düzenlenen sermayenin iadesi yasağının ihlali anlamına gelmektedir. Kuruluştan sonra devralmanın söz konusu olduğu sözleşmelerin hangi hâllerde örtülü sermaye iadesine de sebep olabileceğinin belirlenmesi önem taşımaktadır. Ayrıca yapılan sözleşmenin aynı zamanda hem TTK m. 356’ya hem de 480/3’e aykırı olması durumunda hangi hükmün uygulanacağı ve TTK m. 356’da düzenlenen şartların varlığının, TTK m. 480/3 hükmünün uygulanmasına engel teşkil edip etmeyeceği de tespiti gereken diğer hususlardır. Doküman inceleme yöntemiyle ele alınan bu çalışmada; s. 327-368 TBB Dergisi 2023 (169) * TÜBİTAK’a, çalışmaya 2214-A Yurt Dışı Doktora Sırası Araştırma Bursu Programı kapsamında sağlamış olduğu destekten dolayı teşekkürlerimi sunarım. ** Arş. Gör., İzmir Bakırçay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı, [email protected], ORCID: 0000-0002-1539-8205, Makalenin Gönderim Tarihi: 10.04.2023, Kabul Tarihi: 24.11.2023
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1