340 Anonim Şirketlerde Kuruluştan Sonra Devralma İşlemlerinin (TTK m. 356) Örtülü Sermaye İadeleri Bakımından Değerlendirilmesi iştirak gibi mali duran varlık olması arasında fark yoktur.42 Zira dönen varlıkları konu alan işlemler şirketin olağan olarak sürekli yapmakta olduğu işlemlerdir.43 Bu işlemler bakımından; kanun koyucu, ayni sermaye getirilmesine ilişkin hükümlerin dolanılmasına ilişkin bir niyetin var olmadığını kabul etmiş ve ilgili işlemlere bir istisna tanımıştır.44 Şirketin işletme konusunu oluşturan işlemlerin yanı sıra Kanun’un 356. maddesinin dördüncü fıkrasında cebri icra yoluyla iktisaplar bakımından da bir istisna getirilmiştir. Cebri icra yoluyla devralınacak ayın veya işletmeler bakımından herhangi bir ayrım yapılmamış olup cebri icra yoluyla yapılan her türlü devralma istisna kapsamında değerlendirilmektedir. Bu kapsamda devralınan ayın veya işletmenin şirketin işletme konusuna dahil olup olmaması da önem taşımamaktadır. Ancak bu durumda şirketin üçüncü şahısla anlaşarak ilgili malvarlığı değerini, bedelini ödeyerek iktisap edebilmesi mümkün değildir.45 Dolayısıyla iktisabın cebri icrada, yani açık artırmada gerçekleşmiş olması zorunludur.46 Cebri icra yoluyla yapılan devralmaların hükmün kapsamının dışında bırakılmasının nedeni ticari faaliyetlerin aşırı derecede kısıtlanmasının önlenmesidir.47 Bununla birlikte bu şekilde gerçekleşen devralmalarda ayni sermaye getirilmesine ilişkin hükümlerin dolanılma amacının bulunduğunu söylemek oldukça güçtür.48 Zira bu tür devralmalarda, şirketin ve pay sahiplerinin etkisi çok azdır. Ayrıca TTK m. 356/2’de yer alan prosedürü uygulamak şirketin açık artırmaya katılması yönünden büyük engel teşkil edecek ve bu durum şirketin ekonomik olarak zarara uğramasına neden olabilecektir.49 Hükmün Sübjektif Kapsamı TTK m. 356 maddesinin uygulama alanı bakımından bir aynın devralınmasına veya kiralanmasına ilişkin sözleşmelerde; sözleşmenin devralan veya kiralayan tarafında anonim şirket yer almaktadır. 42 Ulgen, 1969, s. 46-50; Kırca (Şehirali Çelik/Manavgat), s. 380. 43 Koch (Hüffer/Koch), AktG § 52, Rn. 18a; Pentz, AktG § 52, Rn. 55. 44 Grigoleit/Vedder, AktG § 52, Rn. 11; Pentz, AktG § 52, Rn. 55. 45 Arslanlı, s. 83-84. 46 Arslanlı, s. 83. 47 BeckOGK/Heidinger, AktG § 52, Rn. 22; Pentz, AktG § 52, Rn. 58. 48 Koch (Hüffer/Koch), AktG § 52, Rn. 19; Yavuz, s. 409; Pentz, AktG § 52, Rn. 58; Hölters/Weber/Solveen, AktG § 52, Rn. 27; Grigoleit/Vedder, AktG § 52, Rn. 11. 49 Pentz, AktG § 52, Rn. 55.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1