346 Anonim Şirketlerde Kuruluştan Sonra Devralma İşlemlerinin (TTK m. 356) Örtülü Sermaye İadeleri Bakımından Değerlendirilmesi İşletme veya Ayına Değer Biçilmesi Yukarıda ayrıntıları ile açıkladığımız üzere, TTK m. 356/1 uyarınca akdedilen sözleşmelerin geçerliliği için genel kurul kararı alınması gerekmektedir. Ancak şirket yapılan sözleşme konusunu oluşturan ayın veya işletmenin devralma veya kiralama değerini belirlemede tamamen bir serbestiye sahip değildir. Bu bağlamda henüz genel kurul kararı verilmeden önce, yönetim kurulunun istemi üzerine şirketin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesince atanacak bilirkişinin, şirket tarafından devralınacak ya da kiralanacak işletme ve ayınlara değer biçmesi gerekmektedir. Bilirkişi raporu alınmaması durumunda ise taraflar arasındaki hukuki işlem geçersizdir.75 Kuruluştan sonra bir aynın veya işletmenin devralınmasında da ayni sermaye getirilmesindeki prosedür ile benzer bir düzenleme kabul edilmiştir. TTK m. 343 uyarınca getirilen ayni sermaye ile kuruluştan sonra devralınacak ayınlar ve işletmeler bakımından, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce, değer biçilmesi gerektiği öngörülmüştür. TTK 356 hükmü ile ayni sermaye getirilmesine ilişkin hükümlerin dolanılmasının engellenme amacı bu düzenleme ile de açıkça anlaşılmaktadır. Çünkü değer biçilme hususu kurucuların takdir hakkına bırakılmayarak uzman bilirkişilerce yapılacaktır. Bu husus sözleşmenin diğer tarafında pay sahibinin yer alması durumunda sermayenin eksizsiz bir şekilde yerine getirilmesine katkı sağlamaktadır. Ayrıca işlemin diğer tarafının pay sahibi olmadığı hâllerde ise, değer biçilmesine ilişkin bu düzenleme, anonim şirketinin malvarlığının korunmasına hizmet etmektedir. Değerleme raporunun içeriği hakkında TTK’nın 343. maddesinde ayrıntılı bir düzenleme yer almaktadır. Buna göre; “Değerleme raporunda, uygulanan değerleme yönteminin somut olayın özellikleri bakımından herkes için en adil ve uygun seçim olduğu; sermaye olarak konulan alacakların gerçekliğinin, geçerliğinin ve 342’nci maddeye uygunluğunun belirlendiği, tahsil edilebilirlikleri ile tam değerleri; ayni olarak konulan her varlık karşılığında tahsis edilmesi gereken pay miktarı ile Türk Lirası karşılığı, tatmin edici gerekçelerle ve hesap verme ilkesinin icaplarına göre açıklanır”. Kanaatimizce TTK m. 343’ün, TTK m. 356 uyarınca alınacak olan değerleme 75 Tekinalp (Poroy/Çamoğlu), s. 353.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1