356 Anonim Şirketlerde Kuruluştan Sonra Devralma İşlemlerinin (TTK m. 356) Örtülü Sermaye İadeleri Bakımından Değerlendirilmesi veya aynın, sermayenin onda birini aşan bir bedel karşılığında devralınmasına veya kiralanmasına ilişkin sözleşmeler bakımından da TTK m. 480/3 uygulama alanı bulabilecekti. Bu anlamda çalışmamız kapsamında TTK m. 356’nın, TTK m. 480/3 varlığı karşısında gerekli olup olmadığı incelenmelidir. TTK m. 356’nın gerekliliği bakımından öğretide birtakım görüşler ileri sürülmüştür. Domaniç’e göre;117 TTK m. 356 yersiz bir düzenlemedir. Zira, TTK m. 356’nın amaçladığı koruma TTK’da yer alan başka hükümlerle de sağlanabilir. Ayrıca alım, satım, trampa gibi işlemlere ilişkin hükümler de hileli sözleşmeleri önlemeye yöneliktir. Yazara göre; ilgili düzenleme ayrıca yetersizdir. Hükmün amaçladığı korumayı sağlayabilmesi mümkün değildir. Yazar bu görüşünün gerekçesi olarak hükmün sınırlı bir kapsama sahip olmasını ifade etmiştir. Yavuz’a göre ise;118 TTK m. 356’nın uygulanmasından doğabilecek birtakım sakıncalar doktrin ve içtihatlarla önlenemeyecek kesinliktedir. Bu durumun varlığı bile TTK m. 356’nın TTK’da yer almaması yolundaki görüşün uygunluğu konusunda yeterlidir. Yazara göre; TTK m. 356’nın getirdiği formaliteler sebebiyle üçüncü kişilerin böyle bir şirketle sonunun ne olacağı belli olmayan sözleşmeler yapması mümkün olmayacak ve bu durum şirketi zarara uğratacaktır. TTK m. 480/3 yalnızca pay sahipleri ve onlara yakın kişilerin işlemleri bakımından bir koruma sağlamaktadır. TTK m. 356’da ise işlemin devreden veya kiralayan tarafı bakımından böyle bir sınırlama söz konusu değildir. Bu anlamda öncelikle TTK m. 356’nın, TKK m.480/3’e oranla tarafları bakımından daha geniş bir koruma sağladığını ifade edebiliriz. Bununla birlikte örtülü sermaye iadesinin varlığı ve dolayısı ile TTK m. 480/3’ün ihlal edildiğinin kabul edilebilmesi için yukarıda da belirttiğimiz üzere, hukuki işlemin üçüncü kişilerle aynı veya benzer şartlarda yapılamıyor olması gerekmektedir. TTK m. 356 ise böyle bir ayrım yapmadan şirketin tescilinden itibaren iki yıl içinde bir işletme veya aynın, sermayenin onda birini aşan bir bedel karşılığında devralınmasına veya kiralanmasına ilişkin sözleşmelerde uygulanmaktadır. Daha açık bir anlatımla şirketin bir zarara uğrayıp uğramadığına bakılmaksızın maddede yer alan şartlara uyulmadığın117 Hayri Domaniç, Anonim Şirketler, Eğitim Yayınları, İstanbul, 1978, s. 355-356. 118 Yavuz, s. 396.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1