394 Karayolları Trafik Kanunu 90’Incı Maddesinde 2021 Yılında Yapılan ve Anayasa Mahkemesi Tarafından İptal Edilen Değişikliğin Zorunlu Trafik Sigortası Zarar Tazmin Sistemine Etkisinin Değerlendirilmesi yıl boyunca yapılacak ödemenin bugünkü değerine getirilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede iskonto, kişinin gerçek zararının tespiti için elzem bir unsur olup borçlar hukukunun “gerçek zararın tazmini ilkesi” ile “sebepsiz zenginleşme yasağına” da uygundur.43 7327 sayılı Kanun ile değişik m.90’da “%2’yi geçmemek üzere belirlenen” iskonto oranı ibaresi yer almakta olup iskonto oranının, değişen ekonomik koşullar ve finansal piyasalardaki gelişmeler çerçevesinde yeniden hesaplanıp idare tarafından tekrar belirlenebilmesi ihtiyacı hasıl olabileceğinden maddede net bir iskonto oranı belirlenmemesinin yerinde olduğu değerlendirilmektedir. Öte yandan idareye bırakılan iskonto oranı belirleme yetkisinin de sınırsız olmayıp %2 ile sınırlandırılmış olmasının da Anayasa Mahkemesi gerekçesine uygun olduğu düşünülmektedir.44 Maddede yer alan “Hayat Anüiteleri” unsuru ise tazminat hesaplamalarında uygulanacak olan hesaplama formülünü işaret etmektedir. Hayat anüitesi, sigorta matematiği terimi olup, gelecekte belirli bir dönem boyunca yapılacak ödemeler dizisinin belirli bir iskonto oranı ile “ödeme yapılacak kişinin yaşama olasılıkları dikkate alınarak” bugünkü peşin değerinin hesaplanmasını ifade etmektedir.45 Örneğin; trafik kazasında yaralanan 40 yaşındaki bir erkek bireyin TRH 2010 hayat tablosuna göre bakiye ömrü, 35 yıldır. Adli Tıp Kurul Raporuna göre %5 sakatlık oranı tespiti yapılan bu bireyin, sakatlığı oluşması sebebiyle kalan 35 yıl boyunca harcayacağı ilave eforun parasal karşılığının toplamı, hayat anüitesi ile hesaplanmaktadır. Bununla birlikte hayat anüiteleri ile yapılan hesaplamalara, kişinin yaşama olasılığı da dahildir. Bu bağlamda kişinin gerçekten uğramış olduğu zararı tespite en uygun yöntemdir. Zira kişinin hayatta kalma olasılığı hesaba katılmadan yapılan hesaplamalar, kişinin aslında hayatta olmadığı ve 43 Aynı yönde görüş için bkz Şaban Kayıhan ve Atakan A. Selanik, “Karar İncelemesi – Sigorta Tazminat Hesaplaması – TRH Hesap Tablosu Kullanılması – Teknik Faiz İşletilmesi Hususu”, internet makalesi, (www.lexpera.com.tr Erişim: 10.10.2022) Uğur Karabey, 2018, s.25-29. 44 Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından istihsal edilen, 04.12.2021 tarihli ve 31679 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Şartlar’da bu yetki halihazırda %1,65 iskonto oranı uygulanması şeklinde kullanılmıştır. 45 Şahin ve diğerleri, 2020, s.25 vd.; Şahin ve diğerleri, İş Göremezlik, 2021, s.29 vd.; Akdeniz ve Erdugan, 2016, s.129-130.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1