396 Karayolları Trafik Kanunu 90’Incı Maddesinde 2021 Yılında Yapılan ve Anayasa Mahkemesi Tarafından İptal Edilen Değişikliğin Zorunlu Trafik Sigortası Zarar Tazmin Sistemine Etkisinin Değerlendirilmesi çerçevede, uygulamada kullanılan progresif rant yönteminin, Yargıtay tarafından benimsenen esasları dahi yerine getirmekte eksik kaldığı açıktır. Öte yandan Yargıtay’ın %10 arttırım ve arttırılmış tutardan %10 indirim kuralının ise hangi bilimsel ilkelere göre hangi hesaplamalar sonucu belirlendiği, ne kadar sağlam dayanaklara sahip olduğu, tartışma konusudur. Hesaplamalarda hayat anüiteleri kullanılması, 2015 yılında yayımlanan Genel Şartlar ile yürürlüğe girmiş olup bir dönem hangi yöntemin uygulanacağı tartışma konusu edilmiş, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı öncesinde ise Yargıtay kararlarında da benimsenmiş ve uygulaması yerleşmişken iptal sonrası tekrar hangi yöntemin uygulanacağı hakkında tereddütler ortaya çıkmıştır.48 Bu çerçevede, 7327 sayılı Kanun ile değişik m.90 hükmü ile progresif rant yöntemi yerine bilimsel temellere dayanan hayat anüiteleri uygulanarak aktüeryal hesaplama yapılmasının netleştirilmesi, ortaya çıkan tereddüdün giderilmesi bakımından daha faydalı olmuştur. Maddede yer alan “Genel Kabul Görmüş Aktüerya Kuralları” parametresi ise mevzuata uygun şekilde prim, teknik karşılık, tazminat ve kâr payı hesaplamalarında kullanılmak üzere emsal yargı kararları, sigortacılık tekniği ve sektör uygulamaları göz önüne alınarak olasılık ve istatistik teorilerinin uygulanmasıyla oluşan kurallar bütününe karşılık gelmektedir. Trafik kazası sonucu hak sahiplerine ödenecek bedeni tazminata ilişkin hesaplamalarda ise tazminat hesaplaması yapan uzman, aktüer ve bilirkişiler tarafından bilimsel teoriler, ekonomik koşullar, teknoloji ve tıpta yaşanan gelişmeler göz önünde bulundurularak kullanılan teknik enstrümanlar bütünü genel kabul görmüş aktüerya kuralları olarak değerlendirilmektedir. Anılan kuralların bir kısmı, uygulanacağı konuya göre sigorta şirketlerinin kendi iç uygu48 Anayasa Mahkemesi’nin 09.10.2020 tarihli ve 31269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 17.07.2020 gün, 2019/40 Esas ve 2020/40 Karar sayılı kararıyla 2918 sayılı Kanun m.90 için verilen kısmi iptal kararı sonrası Yargıtay’ın emsal kararlarındaki görüşü TRH 2010 tablosunun ve progresif rant yönteminin kullanılması şeklindedir. Konu hakkındaki emsal kararlar için bkz. Yargıtay 4. HD. 11.10.2021 gün, 2021/19605 E. ve 2021/6472 K. sayılı; 27.09.2021 gün, 2021/5243 E. ve 2021/5461 K. sayılı; 25.05.2021 gün, 2021/3191 E. ve 2021/1675 K. sayılı; 14.06.2021 gün, 2021/14963 E. ve 2021/2953 K. sayılı; 17. HD. 01.03.2021 gün, 2019/6425 E. ve 2021/2044 K. sayılı kararları. (Kararların tam metni için bkz. Corpus İçtihat Bankası)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1