412 Zorunlu Deprem Sigortası Ve Kahramanmaraş Merkezli Depremlerde Doğabilecek Hukuki İhtilaflar II. ZORUNLU DEPREM SIGORTASININ ZORUNLU OLMASI TTK’nın 1451. maddesinde sigorta hukuku kitabında hüküm olmayan konularda TBK hükümlerinin uygulanacağı açıkça belirtilmiştir. Bu nedenle özel hukukun diğer alanlarında olduğu gibi sigorta hukukunda da sözleşme özgürlüğü ilkesi benimsenmiş; ancak bazı durumlarda bu ilkeden uzaklaşılmıştır. Zira, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 13. maddesi bu yönde, Cumhurbaşkanı’na, kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde, mevcut bir sigortanın zorunlu hale getirilmesi ya da daha önce uygulaması olmayan bir sigortanın zorunlu sigorta şeklinde ihdası konusunda yetki tanımıştır. Zorunlu hale getirilebilecek sigortalar ilke olarak sorumluluk sigortaları olmakla birlikte, mal sigortalarının da zorunlu sigorta kapsamına dahil edilmesinde kamu yararı bulunabileceği saikiyle Kanun’da, mülga 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’ndan (SMK) farklı olarak zorunlu hale getirilecek sigortalardaki sorumluluk sigortası sınırlandırması kaldırılmıştır.5 1999 yılı depremlerine kadar ülkemizde deprem zararlarının giderilmesi, 7269 sayılı “Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler ile Yapılacak Yardımlara Dair Kanun” çerçevesinde devletçe sağlanmaktaydı. Bunun yanı sıra yapılan bir sigorta sözleşmesine -ki çoğunlukla yangın sigortası sözleşmesine- konulan özel şartlarla özel sigorta himayesine de alınabilmekteydi. Ancak sigortalılık oranının düşüklüğü göz önüne alındığında bu yöntemle yapılan korumanın etkisiz olacağı açıktır. Keza yukarıda belirtilen Kanun çerçevesinde devletçe zararların karşılanması da bürokratik işleyişteki sorunlar sebebiyle randımanlı bulunmamakta ve zararların devlet bütçesinden karşılanması ekonomiye ciddi mali yükler getirmektedir.6 Deprem sigortası, sadece kişilerin menfaatini korumaya yönelik değildir; zira sosyal ve ekonomik görevlerini kolaylaştırdığından devletin de yararınadır. Böylece deprem riski ile karşı karşıya kalanlar, karşılarında güçlü bir devlet, risk taşıyıcı bulacaklarından kamu yara5 Serdar Demirci, “Deprem Riskine İlişkin Sigorta ve Tazmin Sürecine Dair Güncel Sorunlar”, Ankara Baro Dergisi Cilt: 81 Sayı: Özel Sayı- Deprem Özel Sayısı-II (Özel Hukuk), 2023, s. 4 6 Mehmet Somer, “Zorunlu Deprem Sigortasının Özel Sigorta Hukukuna İlişkin Bazı Yönlerden Değerlendirilmesi”, Sigorta Hukuku Dergisi S.1, 2001, s.113.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1