438 Zorunlu Deprem Sigortası Ve Kahramanmaraş Merkezli Depremlerde Doğabilecek Hukuki İhtilaflar ğının tespiti için sigorta tanzimi esnasında kontrol edilecek tutardan başka bir şey değildir. Mevcut uygulamadaki, riziko esnasında riziko tarihindeki sigorta değeri (gerçek zarar) ile poliçe başlangıç tarihinde prime esas alınan ve poliçede yazılı olan bedelin (sigorta bedeli) karşılaştırılması sonucu eksik sigorta veya aşkın sigorta kararı verilmesi sigorta hukukuna aykırıdır. Türk Ticaret Kanunu’nun 1401. maddesi sigorta sözleşmesini, “Sigorta sözleşmesi, sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hâlinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşmedir” şeklinde tanımlamıştır. Bu maddeye göre kişinin “sigorta konusu eşyası/malının kendisinin/maddi şeklinin” değil, aksine “sigorta konusu eşya/mal üzerindeki ekonomik menfaatinin” sigortalandığı anlaşılmaktadır. Bu kapsamda sigorta sözleşmesinin kurulması anında ekonomik menfaatin değeri doğru tespit edilmişse, poliçede sigorta bedeli ne yazarsa yazsın reel değer artışı hariç kişinin rizikonun gerçekleştiği tarihindeki tam ekonomik menfaatinin (aynı satın alma gücünü veren değer) karşılanması lazımdır. Dolayısıyla diğer sigortalarda yıllarca ve günümüzde ise yüksek enflasyon döneminde uygulanan eksik sigorta uygulamaları tamamen Kanunun anılan maddedeki tanımına aykırıdır. Özetle, sigorta anında satın alma gücüne göre 100 TL olan menfaat için rizikonun gerçekleştiği tarihte satın alma gücüne göre 100 TL (reel değer artışları hariç) tazminat ödenmesi gerekir. Başka bir anlatımla, riziko gerçekleştiği anda oluşan sigorta değeri (örn. 150 TL) aslında poliçe üzerinde yazılı sigorta bedeli (örn. 100 TL) üzerine enflasyondan doğan farkın eklenmesi suretiyle ulaşılmış olup, sigorta başlangıcında sigorta bedeli için cari fiyat üzerinden alınan prime (örn. 10 TL) enflasyondan doğan farkın eklenmesi suretiyle ulaşılacak güncellenmiş primin (örn. 15 TL) dikkate alınması halinde sigortacı açısından gerçek bir prim kaybının oluşmayacağı açıktır. Aksi halde yapılan işlem gerçek anlamda bir sigortacılık değil kısmi sigortacılıktır. Kasko sigorta poliçelerinde aracın rayiç değere kadar sigorta teminatı altına alındığının belirtilmesi ve sigorta bedelinin yazılmasının kaldırılması da bu amaçla gerçekleştirilmiştir. Sigorta sözleşmesi tanzimi esnasında belirlenen sigorta bedeli sigortalanan şeyin gerçek değerini (sigorta değerini) yansıtıyorsa, si-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1