483 TBB Dergisi 2023 (169) Emine KOÇANO RODOSLU Hâkimin Eşlerden Birinin Borçlularına, Borçlarını Diğer Eşe İfa Etmelerini Emretmesi Aile Yasası m. 38’e göre, “Taraflardan birinin, gücü olduğu halde, aile birliğine katkı yapmadığı, çocuklarının geçimini yeterli derecede sağlamadığı takdirde mahkeme, o tarafın herhangi bir alacağının, diğer taraf için veya çocukların bakımı için tamamen veya kısmen ödenmesi için emir verebilir”. Bu madde amaçları bakımından çalışmayan eşin evde yaptığı hizmetler aile birliğine katkı olarak kabul edilir”. Evlilik birliğinin giderlerine katılma yükümlülüğünü ihlal eden eş, üçüncü kişilerden alacaklı ise, hakim, eşe borçlu olan üçüncü kişiye ödemeyi alacaklıya değil eşine yapmasına emir verebilir.53 Bu bağlamda, her türlü alacak hakkının değil, sadece para ve parayı temsil eden senetlere bağlı alacakların diğer eşe ödenmesi konusunda emir verilebilir.54 Buna karşılık, eş lehine, bir ayni hakkın kurulmasına ilişkin borcun ifası konusunda bu önleme başvurulamaz.55 Alacağın kaynağı kural olarak önemli değildir.56 Sadece özel hukuk ilişkilerinden doğan alacaklar bu önlemin konusunu oluşturabilir.57 Hakim, borçluya göndereceği ödeme emri ile ifanın diğer eşe yapılması gerektiğini bildirir. Bu karar borçluya bildirildikten sonra, alacak mahkeme kararıyla diğer eşe geçer.58 Bu yüzden borçlu, ancak hâkimin ödeme emri verdiği eşe ödeme yapmak suretiyle borcundan kurtulabilir.59 II. EVLILIK BIRLIĞINI SONA ERDIRMEK AMACIYLA AÇILMIŞ BIR DAVA DEVAM EDERKEN ALINABILECEK ÖNLEMLER Boşanma davasının açılmış olması evlilik birliğinin zarar gördüğünün bir göstergesi ise de, bu dava ile evlilik birliği sonlandırılmayabilir. Boşanma davasında yargılama sonucu boşanmaya karar veri53 Kılıçoğlu, s. 213; Dural/Öğüz/Gümüş, s. 200 vd.;Öztan, s. 224. 54 Güven, s. 12; Ayan, s. 254. 55 Güven, s. 12; Ayan, s. 254. 56 Öztan, s. 224; Akıntürk/Ateş, s. 141; Ayan, s. 254. 57 Dural/Öğüz/Gümüş, s. 201. 58 Kılıçoğlu, s. 213; Ayan, s. 256; Krş. Dural/Öğüz/Gümüş, s. 201. KKTC Hukukunda alacağın iradi devri yasal olarak düzenlenemiştir. Ancak, Fasıl 149 Sözleşmeler Yasası’nda sözleşme serbestliği ilkesi kabul edildiğinden alacağın iradi devri mümkündür ve bu konuda çıkacak uyuşmazlıklarda mahkeme equity prensiplerini (nısfet hukuku prensiplerini) uygulamaktadır. Bkz. Yarg., Hukuk, 12.11.2014, 1/2009, Dava No: 348/2003 https://www.mahkemeler.net/cgi-bin/yenikararara3.aspx erişim tarihi: 15.08.2023. 59 Öztan, s. 224; Akıntürk/Ateş, s. 141; Ayan, s. 256.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1