Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

534 Deniz Hukuku ve 200 Deniz Milinin Ötesindeki Kıta Sahanlığının Sınırlandırılması Problemi Bangladeş-Myanmar Davası’nda Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi, doğal uzantının 200 deniz milinin ötesinde kıta sahanlığına hak sahibi olmak için bağımsız bir temel olmadığını gözlemlemiştir.141 Mahkeme’nin görüşüne göre, 200 deniz milinin ötesinde bir kıta sahanlığı hakkı, 76. maddenin 4. paragrafı uyarınca tespit edilecek olan kıta marjının dış kenarına atıfta bulunularak belirlenmelidir.142 Yargıç Gao’ya göre, karar kıta kenarının dış kenarının tek başına 200 deniz milinin ötesinde bir kıta sahanlığına hak kazanmanın ayrı ve bağımsız bir kriterini oluşturduğunu öngörmektedir.143 Yargıç Gao 76. maddenin cüretkâr yorumlarının yanlış olduğunu düşünmektedir. Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi gerekçesinde doğal uzantı kavramını hiçbir zaman tanımlamamıştır. Ancak bu durum, kavramın tanımlanmasına ihtiyaç bulunmadığı ya da kavramın pratikte uygulanmayacağı anlamına gelmemektedir.144 Uluslararası Adalet Divanı’nin uygulaması söz konusu olduğunda, Divan 1969 tarihli Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davaları’nda, Kuzey Denizi’nde Norveç kıyısından Norveç Kanalı ile ayrılan sahanlık alanlarının fiziksel anlamda onun doğal uzantısı olduğunun kabul edilemeyeceğini belirtmiştir.145 Tunus-Libya Davası’nda ise söz konusu kıta sahanlığının her iki taraf için ortak doğal uzantı olduğu ve Trablus Oluğu olarak nitelendirilen Libya kıyılarına paralel uzanan denizaltı vadisi veya çöküntüsünün ortak doğal uzantının sürekliliğini kesintiye uğratmadığı sonucuna varmıştır.146 Maine Körfezi Davası’nda, Maine Körfezi’nin kıta sahanlığı Maine Körfezi çevresindeki kara kütlesinin 141 Delimitation of the Maritime Boundary in the Bay of Bengal (Bangladesh/Myanmar), ITLOS, Judgment of 14 March 2012, www.itlos.org/en/cases, para. 460. 142 Delimitation of the Maritime Boundary in the Bay of Bengal (Bangladesh/Myanmar), ITLOS, Judgment of 14 March 2012, www.itlos.org/en/cases, para. 437. 143 Delimitation of the Maritime Boundary in the Bay of Bengal (Bangladesh/Myanmar), ITLOS, Judgment of 14 March 2012, www.itlos.org/en/cases, Separate Opinion of Judge Gao, para. 90. 144 Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi tarafından doğal uzantının yorumlanmasına ilişkin bir eleştiri için: Oystein Jensen, “Maritime Boundary Delimitation beyond 200 Nautical Miles: The International Judiciary and the Commission on the Limits of the Continental Shelf”, Nordic Journal of International Law, The Hague 2015, C. 84, S.4, s. 603. 145 North Sea Continental Shelf (Federal Republic of Germany/Denmark; Federal Republic of Germany/Netherland), Judgment, I.C.J. Reports 1969, s. 3, para. 45. 146 Continental Shelf (Tunisia/Libyan Arab Jamahiriya), Judgment, I.C.J. Reports 1982, s. 18, paras. 68, 80.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1