535 TBB Dergisi 2023 (169) Berkant AKKUŞ doğal uzantısı olarak tanımlanmıştır.147 Doğal uzantı kavramının özel bir anlamı olmasaydı, Uluslararası Adalet Divanı’nın bu davalardaki kararları temelsiz olurdu. 200 deniz mili içinde kıta sahanlığı hakkı kıyıdan coğrafi uzaklığa dayanırken, 200 deniz mili ötesindeki hak deniz yatağı ve toprak altının jeomorfolojisi ve jeolojisine dayanmaktadır. Kıta sahanlığı hakkının temeli ile sınırlandırılmasının bağlantılı olması, sınırlandırma sürecinin kıta sahanlığının 200 deniz mili içinde ve ötesinde sınırlandırılması arasında farklı olabileceğini göstermektedir.148 Eşit uzaklık yöntemi söz konusu olduğunda, bu yöntemin kullanımını destekleyen iki koşul vardır yöntem, sınırlandırmaya ilişkin son davaların çoğunda mevcuttur. İlk olarak, davalar 200 deniz mili içerisindeki sınırlandırma ile ilgilidir; ikinci olarak, tek deniz sınırını ilgilendirmektedir. Bu koşullar, kıta sahanlığının 200 deniz milinin ötesinde sınırlandırılmasında ortadan kalkmaktadır. Eşit uzaklık yöntemi yakınlık kavramına dayandığından, kıyıdan uzaklık kriteri ile yakın bir ilişkisi vardır; aynı nedenle, bu durum eşit uzaklık yöntemini doğal uzantı kavramı ile uyumsuz hale getirmektedir. Uluslararası Adalet Divanı’nın eşit mesafenin temel kıta sahanlığı doktrininin kaçınılmaz bir a priori eşlikçisi olmadığı yönündeki gözlemini hatırlatmakta fayda vardır.149 Dış kıta sahanlığının sınırlandırılması için, eşit uzaklık yöntemini destekleyen bir karine bulunmadığı gibi, bu yönteme karşı bir karine de bulunmaktadır. Uluslararası Hukuk Derneği 2002 tarihli bir raporunda, 76. madde uyarınca dış kıta sahanlığının dış sınırının doğrudan karasularının taban çizgisine bağlı olmadığı, ancak kıta yamacının tabanının konumuna bağlı olduğu gerekçesiyle, kıta yamacının ayağına dayalı bir eşit uzaklık çizgisi oluşturma olasılığı üzerinde durmuştur.150 Sınırlandır147 Delimitation of the Maritime Boundary in the Gulf of Maine Area (Canada/United States of America), Judgment, I.C.J. Reports 1984, para. 45. 148 International Law Association (ILA) Committee on Legal Issues of the Outer Continental Shelf, Preliminary Report, 15 January 2002, www.ila-hq.org/index.php/ committees, s. 9. 149 North Sea Continental Shelf (Federal Republic of Germany/Denmark; Federal Republic of Germany/Netherland), Judgment, I.C.J. Reports 1969, para. 46. 150 International Law Association (ILA) Committee on Legal Issues of the Outer Continental Shelf, Preliminary Report, 15 January 2002, www.ila-hq.org/index.php/ committees, s. 9.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1