547 TBB Dergisi 2023 (169) Halim Alperen ÇITAK yayımlamaktadır. Son on yıl zarfında hazırlanan raporlardan üçünün dijitalleşme olgusuyla doğrudan bağlantılı meselelere ayrılması, bilhassa dikkat çekicidir.3 Conseil d’État bu raporlar vesilesiyle, dijital platformlar ve sosyal medya gibi alanlarda kamu gücünün tecellisine ve bu tecelli karşısında temel hakların korunmasına ilişkin bakış açısını ortaya koymaktadır. Raporlarda ayrıca uygulamada karşılaşılması muhtemel sorunlara yönelik somut çözüm önerileri de geliştirilmektedir. Kıta Avrupası hukuk sistemi içerisinde Fransa, Türk kamu yönetimini ve idare hukukunu etkileyen ülkelerin başında gelmektedir. Yıllık raporların muhtevası, bu sebeple, Türkçe literatüre de katkı sağlayacak niteliktedir. Okuyucularını söz konusu içerik hakkında genel olarak bilgilendirme amacı taşıyan bu çalışmada; 2014, 2017 ve 2022 tarihli yıllık raporlar ele alınacak ve Conseil d’État’nın dijitalleşme olgusunu kavrama biçimine dair tespitler yapılacaktır.4 I. DİJİTAL ÇAĞDA TEMEL HAKLAR İncelenecek birinci rapor5 2014 tarihli olup “Dijital Çağda Temel Haklar (Le numérique et les droits fondamentaux)” başlığını taşımaktadır.6 3 Conseil d’État, söz konusu üç rapordan önce (1997 yılında) “İnternet ve Dijital Ağlar (Internet et les réseaux numériques)” başlıklı bir rapor daha yayımlamıştır. Rapora ulaşmak için bkz. Conseil d’État, Internet et les réseaux numériques, Étude annuelle, La documentation française, Paris, 1997, https://www.conseil-etat.fr/ publications-colloques/etudes/internet-et-les-reseaux-numeriques, Erişim Tarihi: 15.07.2023. Conseil d’État ayrıca, yıllık rapor niteliğinde olmamakla birlikte, Başbakan’ın özel isteği üzerine yapay zekâ konusunda 2022 tarihli detaylı bir rapor hazırlamıştır. Söz konusu rapora ulaşmak için bkz. Conseil d’État, Intelligence artificielle et action publique: construire la confiance, servir la performance, Étude la demande du Premier ministre, 2022, https://www.conseil-etat.fr/publications-colloques/etudes/intelligence-artificielle-et-action-publique-construire-laconfiance-servir-la-performance, Erişim Tarihi: 15.07.2023. 4 Raporlarda yalnızca Fransa’yı veya Avrupa Birliği üyesi ülkeleri ilgilendiren yahut bu çalışmanın kaleme alındığı zaman itibarıyla güncelliğini kaybetmiş birçok spesifik meseleye de yer verilmektedir. Aşağıda bunlara değinilmeyecektir. 5 Conseil d’État, Le numérique et les droits fondamentaux, Étude annuelle, La documentation française, Paris, 2014, https://www.conseil-etat.fr/publications-colloques/etudes/le-numerique-et-les-droits-fondamentaux, Erişim Tarihi: 15.07.2023. (Droits) 6 Fransızcada dijital anlamına gelen numérique kelimesi, isim olarak da kullanılmaktadır. İngilizcede digital sözcüğünün böyle bir kullanımı bulunmadığı için, raporun resmi İngilizce özetinde başlık “Fundamental Rights in the Digital Age” şeklinde çevrilmiştir. Türkçe açısından da benzer bir durum söz konusu olduğun-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1