Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

574 Fransız Danıştayı’nın Dijitalleşme Olgusuna Bakışı Conseil d’État; toplumun, devletin ve hukuk düzeninin, daha önce görülmemiş ölçüde büyük bir değişimle yüz yüze olduğunun farkındadır. İncelenen raporlar dijitalleşmeyi; mevcut ve müstakbel etkileri itibarıyla, matbaanın icadına yahut Coğrafî Keşifler’e denk bir hadise olarak takdim etmektedir. Bu hadise karşısında Conseil d’État’nın daha kamucu, toplumcu ve insancıl bir yerde durmaya çalıştığı dikkat çekmektedir. Raporlarda; devletlerin stratejik özerkliğini tehdit eden, çalışanlarını sosyal güvenlikten mahrum bırakan, kullanıcılarının kişisel verilerini ticarileştirerek kâr amacı güden ve tekelleşmeye meyilli platformlar kapitalizmi yerine; kamunun denetiminde, işbirlikçi, katılımcı ve dayanışmacı bir dijitalleşmenin imkânı araştırılmaktadır. Bu doğrultuda; kişisel verilerin hukukî niteliği bakımından mülkiyetçi görüş reddedilmekte, ağ tarafsızlığı ilkesi benimsenmekte, devlet tarafından konulan bazı maddî hukuk kurallarının doğrudan uygulanan kural olarak nitelendirilmesi önerilmekte, platform çalışanları lehinde tavır gösterilmekte ve algoritmalar karşısında insanın / kullanıcının daha belirleyici / güçlü bir pozisyona taşınması savunulmaktadır. Devlet / kamu gücü, Conseil d’État’nın gözünde, yukarıda izah edilen kamucu, toplumcu ve insancıl yaklaşımın vektörü konumundadır. İncelenen raporların alt-metninde kamu gücü, gittikçe yükselen platformlar kapitalizmi karşısında toplumu ve bireyleri koruyacak bir dalgakıran olarak kendisini göstermektedir. Pierre Bourdieu’ye göre devlet, sembolik güçle karakterize olur ve -Leibniz’in Tanrısı gibi- bütün bakış açılarının bakış açısı, bütün mekânların mekânıdır.95 Conseil d’État’nın, sertifikasyon gibi sembolik işlevlerini koruma bağlamında devleti bir meta-platforma (platformların platformuna) dönüştürme fikri, dalgakıran görevi yüklediği devleti / kamuyu koruma refleksinin ne kadar derin olduğunu göstermek bakımından önemlidir. Raporlarda kamu gücünün regülasyon ve organizasyon kabiliyetini artırmaya yönelik olarak geliştirilen diğer öneriler de bu gözle okunduğunda daha bütüncül bir anlam kazanmaktadır. 95 Pierre Bourdieu, Devlet Üzerine, Çeviren: Aslı Sümer, İstanbul, 2015, s. 18-19 ve 46-47.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1