Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

58 Bankacılık Zimmeti Suçu İnsan emeği, bankacılık zimmeti suçunun maddi konusunu oluşturamaz.36 Zira hizmet, mal kavramına dahil olmadığı için, zilyetlik tesisine de elverişli değildir.37 Aksi yöndeki görüşlere rağmen,38 malvarlığı ilişkilerinin konusunu oluşturan marka, patent, buluş gibi değerler üzerinde bankacılık zimmetinin işlenebileceği kabul edilmelidir.39 Zira malvarlığı ilişkilerinin konusunu oluşturan söz konusu değerler, zimmet suçunun konusuna da vücut verebilir.40 IV. FAİL Bankacılık Kanunu’nun 160/1. maddesinde suçun faili, “banka yönetim kurulu başkan41 ve üyeleri42 ile diğer mensupları” olarak sa36 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 153. 37 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 75; Erman/Özek, s. 24. 38 Yiğit, s. 437. 39 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 153. 40 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 77. 41 Anonim şirketlerde yönetim kurulu başkanının, yönetim kurulu üyeleri arasından seçildiği göz önünde bulundurulduğunda, yönetim kurulu başkanının da bir yönetim kurulu üyesi olduğu ve dolayısıyla yönetim kurulu üyeleri için açıklanan hususların yönetim kurulu başkanı için de geçerli olduğu ifade edilmektedir. Bkz. Gürses, s. 24. 42 Öğretide, banka yönetim kurulu üyelerinin, bankanın genel yönetiminde sorumlu oldukları, gündelik bankacılık işlemleri yapmadıkları, dolayısıyla da yönetim kurulu üyelerinin zimmet suçunu kendilerine görevleri gereği fiilen zilyetliği banka malvarlığı üzerinde işlemelerinin pek olası olmadığı; ancak, yönetim kurulu tarafından onaylanan krediler bakımından zimmetin söz konusu olabileceği, her somut olay bakımından değerlendirmenin yapılması gerektiği, yönetim kurulunun yetkisine giren kredilerde kurul halinde karar verileceğinden birden fazla yönetim kurulu üyesinin sorumluluğunun söz konusu olabileceği, zimmete konu işleme ilişkin karar bakımından oylamaya katılmayan veya kararda karşı oy kullanan üyenin sorumluluğunun bulunmayacağı, bunun yanında yönetim kurulu kararı ile bazı bankacılık işlemlerinin sorumluluğu kendisine bırakılan üyenin, bu malvarlığı üzerinde işlediği zimmet suçu bakımından tek başına sorumluluğunun doğacağı ifade edilmiştir. Bkz. Gürses, s. 22-23. Murahhas üyenin, banka adına gerçekleştirdiği işlemlerden sorumlu tutulacağı, diğer yönetim kurulu üyelerinin kendi eylem ve kararlarıyla sorumluluklarını gerektirecek şekilde murahhas üyenin kararlarına katılma kastının bulunup bulunmadığının araştırılması, yani diğer üyelerin de cürmü ortaklık iradesinin ve suça katılma kastının bulunup bulunmadığının dikkate alınması gerektiği, eğer bu türden bir katılım yoksa murahhas üyenin gerçekleştirdiği suç teşkil eden eylemlerinin sorumluluğunun yalnızca ona ait olacağı belirtilmiştir. Bkz. Uğur Alacakaptan,

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1