Türkiye Barolar Birliği Dergisi 169. Sayı

81 TBB Dergisi 2023 (169) Atacan KÖKSAL tirilmesi gereken suçlar” veya “şahsen gerçekleştirilmesi gereken suçlar” denilen ve mahiyetleri gereği başkası aracılığıyla işlenemeyen suçlar yönünden zorunludur. Buna karşın üçüncü kişiler aracılığıyla da işlenebilen özgü suçlar bakımından, özgü suçun bölünmüş ve parçalara ayrılmış biçimde işlenebilmesi mümkün olabilir. Bu halde ortaklardan biri kanunun aradığı niteliklere katılmaktayken; diğerleri bu niteliğin yokluğunda cezai yönden önemli olmayacak veya başka bir suçu oluşturacak olan maddi bir davranışı gerçekleştirmektedir. Bu itibarla, TCK m. 40/2’deki, özgü suçlar bakımından tipik fiilin mutlaka gerekli niteliklere sahip kişi tarafından işleneceği yönündeki sınırlama isabetli değildir.121 Açıklanan nedenle, tipik davranışın özgü suç faili niteliği taşımayan kişiler tarafından gerçekleştirildiği özgü suçlarda, bu kişileri azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutmak isabetli bir çözüm değildir.122 Dolayısıyla bankacılık zimmeti suçuna banka çalışanı olmayan ancak suçu işlemek için malın zilyetliğinin görevinden dolayı banka çalışanına devredilmiş olmasından yararlanan kişilerin de iştirak edebileceği kabul edilmelidir.123 Burada özgü suça iştirak edenlerden birinin, mutlaka özgü suçu öngören norm tarafından aranan niteliklere sahip olması gerekir.124 Suçun işlenmesinden sonra, denetimle görevli kişinin bu görevini yerine getirmeyerek zimmetin ortaya çıkmamasını sağlaması başka bir suçu oluşturabilse de bankacılık zimmeti suçuna iştirak ettiği anlamına gelmemelidir.125 121 Toroslu/Toroslu, Genel Kısım, s. 355-356. 122 Güneş Okuyucu Ergün, “Görevi Kötüye Kullanma Suçu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 82, Y. 2009, s. 5. 123 “PTT memuru sanığın korumasındaki bir miktar parayı maledinmek kastıyla alıp diğer sanığa teslim ettiği halde anlaşma gereği diğer sanık tarafından iple bağlanıp kapının dıştan kilitlenmek suretiyle fiilin açığa çıkmaması için hile ve huda kullanarak soygun süsü verdikleri olayda, memur sanığın ve asli olarak eyleme katılan diğer sanığın eylemleri nitelikli zimmet suçunu oluşturur.” (Yargıtay 5. CD., E. 1996/2268, K. 1996/2868, 17.09.1996) Bkz. http://www.kazanci.com/ kho2/ibb/files/5cd-1996-2268.htm (02.09.2023) 124 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 133. Örneğin, memur olmayan kişinin görevli kişiyi hataya düşürerek onun mal edinmesini sağlaması durumunda, memurun mal edinme kastı bulunmadığı için onu hataya düşüren kişi dolayısıyla fail addedilerek zilyet olan memurmuş gibi cezalandırılması gerektiği yönündeki görüş için bkz. Erman/Özek, s. 39. 125 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 135.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1