85 TBB Dergisi 2023 (169) Atacan KÖKSAL Etkin pişmanlığa vücut verecek olan ödeme veya iadenin138 tam139 ve fiilen gerçekleştirilmesi gerekir. Suçun iştirak halinde işlenmesi durumunda ortakların kendi paylarına düşen miktarı ödeyerek etkin pişmanlıktan faydalanabilmesi mümkün değildir. Yine kısmi ödeme,140 iade, ödeme taahhüdü veya teminat gösterme ceza indiriminin uygulanmasında yeterli değildir.141 Ödeme veya iadenin rızaya dayalı142 ve kendiliğinden olması143 gerekir. Dolayısıyla, cebri ödeme144 veya iade bu hafifletici nedenin uygulanmasını sağlamaz. Örneğin, malın suçüstü halinde zorla alınması veya failin alacaklarına ihtiyati tedbir konulması halinde söz konusu hafifletici neden uygulanmayacaktır.145 Aksi bir hüküm bulunmadığından, ödeme veya iadenin bizzat fail tarafından yapılması şart değildir.146 Etkin pişmanlığın açıklanan dianın esas alınmasının uygun olacağı ifade edilmiştir. Bkz. Baba, s. 270. 138 İade veya tazmin şartına bağlı etkin pişmanlık düzenlemelerinde, asıl olarak zararın iade yoluyla giderilmesi olduğu, tazmin yoluyla giderimin ancak aynen iadenin mümkün olmadığı durumlarda kabul edileceği, aynen iadenin suç konusu malın üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan, ele geçirildiği andaki vasfı, şekli ve miktarı itibariyle geri verilmesini ifade edeceği, suç konusu, para gibi bir misli eşyaysa, o şeyden aynı cins ve miktarda geri verilmesi ile kanunun aradığı anlamda iadenin gerçekleşmiş olacağı belirtilmiştir. Bkz. Baba, s. 264. 139 Özgen, s. 46. 140 Donay, s. 117. 141 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 167; Erman/Özek, s. 42; Artuk/Gökcen/Yenidünya, s. 808. 142 Özenbaş, s. 7. 143 Bankacılık Kanunu m. 160/6’da kovuşturma başlamadan önceki etkin pişmanlık için gönüllü olmanın açıkça arandığı; ancak m. 160/5’te böyle bir ifadenin bulunmadığından hareketle, soruşturma başlamadan önceki etkin pişmanlığın uygulanması için gönüllü olmanın aranmadığı şeklinde yorum yapılmamalıdır. Bu yönüyle gönüllülüğün, etkin pişmanlığın tamamı için eşit olarak uygulanması gerektiği kabul olunmalıdır. Bkz. Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 126; Baba, s. 276. 144 “Bozma sonrasında banka zararının Beypazarı İcra Müdürlüğü’nün 2012/1323 Esas sayılı icra takip dosyasına 11.03.2021 tarihli dekontla yapılan ödeme ile ödenerek kapatıldığı, Dairemiz yerleşik uygulamalarına göre icra takibine istinaden yapılan ödemelerin etkin pişmanlık kapsamında yapılan bir ödeme olarak kabul edilemeyeceği cihetle sanığın cezasında 5411 sayılı Kanun’un beşinci fıkrası gereğince indirim yapılması suretiyle eksik ceza tayini” (Yargıtay 7. CD., E. 2023/5976, K. 2023/4905, 18.05.2023) Bkz. https://www.lexpera.com.tr/ictihat/yargitay/7ceza-dairesi-e-2023-5976-k-2023-4905-t-18-5-2023 (02.09.2023) 145 Erman/Özek, s. 42. 146 Okuyucu Ergün, Zimmet Suçu, s. 128. Bununla birlikte, ödemenin faal nedamete
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1