105 TBB Dergisi 2024 (170) Muhammed Ali AYDIN II. KATI ATIKLARIN TOPLANMASI, BERTARAFI VEYA DEĞERLENDİRİLMESİ Belediye Kanunu’nun 15. maddesinin e, f ve g bentlerinde; “içme, kullanma ve endüstri suyunun sağlanması, atık su ve yağmur suyunun uzaklaştırılması, kaynak sularının işletilmesi, toplu taşıma, katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması” konularında belediyelerin imtiyaz verebileceği düzenlenmiştir. İl Özel İdaresi Kanunu’nun 10. maddesinde de il genel meclisinin görevleri ve yetkileri arasında il özel idaresi adına imtiyaz verme yetkisi sayılmıştır. “Katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak” konusunda yerel yönetimlerce özel kişilere imtiyaz verilmesi ve imtiyaz sözleşmesi kapsamında bu hizmetlerin görülmesi yaygın bir uygulamadır. A. Sözleşmenin Konusu Belediye ve il özel idarelerine yüklenilen katı atık yönetimi konusunda özel hukuk kişilerine imtiyaz verilerek gördürülmesi yetkisi mevzuatta; katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması faaliyetleri sayılarak geniş bir şekilde betimlenmiştir. Herhangi bir şüphe uyandırmayacak şekilde katı atıklara ilişkin her türlü işin imtiyaz sözleşmesi ile anonim şirket niteliğindeki özel hukuk kişilerine devredilebileceği söylenebilir. İmtiyaz sözleşmesi kural olarak, niteliği gereği tekel veya tekele yakın nitelikteki konularda uygulama alanı bulur. Örneğin Fransa’da demiryolu taşımacılığı bir güzergahta tek bir ray hattı olacak olması nedeniyle, Türkiye’de cep telefonu operatörlüğü frekans aralığının sınırlı olması nedeniyle tekel veya tekele yakın nitelikteki faaliyetler olup halihazırda imtiyaz sözleşmesi ile gördürülmektedir. Katı atıkların toplanılması, bertarafı veya işlenerek değerlendirilmesi faaliyetinin tekel veya tekele yakın nitelikte bir faaliyet olup olmadığı tartışılabilir. Hatta çöplerin toplanması ve çöplerin işlenerek enerji üretiminin artırılması konusunda birçok şirkete görev verilirse katı atık yönetimi hizmetinin daha iyi görülebileceği ve daha fazla kazanç elde edilebi-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1