123 TBB Dergisi 2024 (170) Muhammed Ali AYDIN şiklik yetkisi kamu hizmetinin ve bu hizmete duyulan ihtiyacın gereği olarak gereklidir.81 Kamu hizmetinin uyarlanma ilkesi uyarınca o kamu hizmetinin daha nitelikli bir şekilde sunulabilmesi ve daha fazla kişinin gereği gibi yararlanabilmesi için değişiklikler yapılması gerekiyorsa idare özel kişiyi yeni duruma zorlayabilmek için sözleşmede tek taraflı değişiklikler yapma yetkisine sahiptir. Buna karşılık idare özel hukuk kişisinde iradesini katarak üzerinde uzlaştığı anlaşma kısmında tek taraflı değişiklikler yapamaz. Bu kısımda imtiyazcı özel kişinin mali hakları, avantajları ve ona gösterilecek kolaylıklar yanında kamu hizmetinin sunulmasına ilişkin olmayan karşılıklı kurallar vardır. Bu sebeple akdi ve mali hükümler içeren bu kısımda tek taraflı değişiklikler yapılamaz.82 İdarenin sözleşmenin karşı tarafı olan imtiyazcı kişinin haklarını ihlal etmemesi gerekir. İdareye kamu hizmetinin gördürülmesini denetleme konusunda geniş yetkiler verilmişken imtiyazcının da kâr amacının sekteye uğratılmaması gerekir. İdarenin imtiyazcının mali haklarına saygı göstermesi gerekir. Bu sebeple imtiyazcının hakları idarenin imtiyaz sözleşmesindeki yükümlülükleri olmaktadır. Yerel yönetimler, imtiyaz sözleşmesi türündeki bir sözleşmenin idareye tanıdığı bütün hak ve yetkilere sahiptir. Yerel idare şartname uyarınca eğer tesisin kurulacağı yerin tahsisini üstlenmişse söz konusu yeri tesis inşaatı ve kurulumuna uygun bir şekilde teslim etmekle ve tesise giden güzergahta yol yapmakla yükümlüdür. Tesisin kurulacağı yer belediyenin arazisi ise ve imtiyazcı şirkete tahsis edilecekse arazinin kiraya verilmesine karşılık şirketten kira bedeli alabilir.83 Katı atık yönetimine ilişkin faaliyette çöp toplanması değil çöpün bertarafı ve değerlendirilmesi işi imtiyaz sözleşmesi imzalanmasına uygun niteliktedir. Çünkü bu iş sonucunda şirket kazancını idareden değil yapacağı üretim sonucunda elde edecektir. Yerel idare, katı atık yönetimi sonucunda elde edilen kazançtan şartnamede belirlenen oran kadar pay alma hakkına sahiptir. 81 Yayla, s. 173. 82 Gözler/Kaplan, s. 564. 83 “https://www.resmigazete.gov.tr/ilanlar/eskiilanlar/2023/02/20230219-3-1. pdf” ; “(…) 5- Alınacak kira bedeli ve teminat; Nevşehir ili, Merkez İlçesi, Merkez Sulusaray Kasabası Cumhuriyet Mah. İçmece Mevkiinde bulunan arsanın 1 yıllık kira bedeli 220.000,00 TL + KDV’dir.”
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1