154 Belirsiz Alacak Davasında Davacı Vekili Avukatın Haksız Azli Halinde Avukatlık Ücreti: Karar İncelemesi ifa etmesi hususunda borçluyu motive eder;63 borçlunun sözleşmeye uygun davranmasını sağlar.64 Bazı yazarlara göre,65 götürü tazminat borçlu bakımından ikincil bir baskı aracıdır. Gerçekten de borçlu bakımından, somutlaşmış bir götürü tazminat edimi, soyut bir kanuni düzenlemeye göre daha güçlü bir psikolojik etkiye sahiptir.66 Ancak unutulmamalıdır ki götürü tazminatın temel amacı, ceza koşulundan farklı olarak, borçlu üzerinde baskı kurmak değil; sözleşmenin ihlâl edilmesi nedeniyle alacaklının malvarlığında rızası dışında meydana gelen eksilmenin giderilmesi, alacaklının malvarlığının iyileştirilmesidir.67 Sonuç itibariyle, borçluyu baskı altında tutarak ifaya zorlamak, ceza koşulunun temel amaçlarındandır. Ceza koşulu bakımından son derece önemli olan baskı unsuru, götürü tazminat bakımından ancak dolaylı olarak, başka bir deyişle bir yan etki olarak ortaya çıkar.68 Kanaatimizce, avukatın haksız azli halinde uygulama alanı bulan Avukatlık Kanunu’nun 174. maddesinin ikinci fıkrasının amacı da iş sahibini baskı altında tutarak ifaya zorlamak değil, haksız azil halinde avukatın uğrayacağı zararı gidermektir. Kaldı ki ne avukat ne de iş sahibi sözleşmeyi devam ettirmeye zorlanabilir. Aksine kanun koyucu taraflara sözleşmeyi tek taraflı olarak sona erdirme imkânı vermiş ve iş sahibine azil, avukata ise istifa hakkı tanımıştır.69 Kanaatimizce, iş sahibi üzerinde dolaylı da olsa bir çeşit baskı yaratması, haksız azil halinde muaccel hale gelen tam ücretin ceza koşulu olarak nitelendirilebilmesi için yeterli değildir. 63 Theres Oertli, Der vertraglich pauschalierte Schadenersatz: unter Berücksichtigung der Abgrenzung zur Konventionalstrafe, Luzern 2004, N. 84; Berk Kapancı, “Götürü Tazminat Anlaşması ve Bunun Ceza Koşulundan Ayırt Edilmesi”, Prof. Dr. Mustafa Dural’a Armağan, İstanbul 2013, s. 666; Birinci Uzun, s. 147. 64 Kapancı, s. 666. 65 Oertli, N. 83. 66 Oertli, N. 84; Kapancı, s. 666; Detlev Fischer, Vertragsstrafe und vertragliche Schadensersatzpauschalierung, Eine rechtsvergleichende Darstellung der neueren deutschen und französischen Rechtsentwicklung, Diss. Freiburg im Breisgau, Frankfurt am Main 1981, s. 170; Mehmet Erdem, “Tazminatın Götürü Olarak Belirlenmesi”, Gazi Üniversitesi Sorumluluk ve Tazminat Hukuku Sempozyumu (28-29 Mayıs 2009), Ankara 2009, s. 102. 67 Oertli, N. 82. 68 Birinci Uzun, s. 147-148. 69 Günergök, s. 150; 198; Gökyayla, s. 24.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1