6 Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı Ardından Türk Hukukunda Evli Kadının ve Çocuğun Soyadı I. TARİHSEL SÜREÇ A. Genel Olarak Tarih içerisinde, Roma Hukukundan bu yana kadının ve çocuğun toplum içerisindeki hukuki anlamda rolü değişikliğe uğramış ve özellikle kadının hukuktaki yeri Roma toplumunun her döneminde erkekle bağlantılı bir biçimde ilerlemiştir3. Ancak, yakın zaman içerisinde yaşanılan değişimler belki de binlerce yıllık insanlık tarihi boyunca yaşanılan gelişmeleri katlayarak geçmiştir. Hukuki işlem kısıtlamalarının bulunduğu dönemler olduğu düşünüldüğünde seçme ve seçilme ile ilgili haklarda gerek kadınlar gerekse çocuklar yakın döneme kadar birçok haktan belirli şartlar altında mahrumdular. Aile yapısını korumak adına da süreç içerisinde çoğu zaman erkeğin üstün konumda bulunduğu aile yapıları benimsenmiş ancak günümüze gelindiğinde, hem çağın gerekleri hem de hukuk alanında yaşanılan gelişmeler neticesinde kadın ve çocukların hakları aile içerisinde yükselmiş ve neredeyse birçok alanda eşit hale gelmiştir. Erkek baskın toplum sistemleri aileyi korumak adına erkeği güçlü tutmayı hedeflemiş ve bu çerçevede neredeyse hiçbir zaman kadın için tartışılmayan başlıklar erkek (koca) açısından hukuk zemininde haklara dahi yol açmış,4 konuya ilişkin yargıya yansımış kararlar bulunmaktadır.5 Benzer düzenlemeler aile yapılarına göre değişkenlik gösterdiği için İsviçre’de evlilik dışı ilişkilerde belirli şartların varlığı halinde destek istenebileceği kabul edilmektedir.6 3 Gediz Kocabaş, Evlenmenin Kadının Soyadına Etkisi, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2022, s. 5, 6. 4 Nitekim, konuya ilişkin: “Evlilik dışı ilişki içinde yaşayan erkek – kadın ilişkisinde ‘erkeğin ölmesi’ halinde ... hâkim görüş erkeğin fiilen ve düzenli olarak baktığının ispatı halinde, kadının destek tazminatı alabileceği yolundadır. Özellikle ‘imam nikahlı’ evliliklerde destek kabul edilmektedir”: Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınları, B. 24, Ankara, 2019, s. 857, N. 2371. 5 Yargıtay 17. HD., E. 2014/4811 K. 2015/12693 T. 25.11.2015, https://proxy.hacibayram.edu.tr: 2671/ictihat/yargitay/17-hukuk-dairesi-e-2014-4811-k-201512693-t-25-11-2015. Bu yönde benzer kararlar için ayrıca bkz. https://proxy.hacibayram.edu.tr:2671/ictihat/Arama?SearchQuery=imam%20 nikah%20destekten%20yoksun%20kalma, Erişim Tarihleri: 08.09.2023. 6 Oftinger/Stark, Schweizerisches Haftpflichtrecht, Allgemeiner Teil, Bd. I, B. 5, Zürich, 1995, s. 359: Eren, s. 857, dn. 126’dan.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1