177 TBB Dergisi 2024 (170) Ahmet Ertan YILMAZTEKİN Ercan’a göre, “adli yardım kendisinin ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zora sokmaksızın, yargılama giderlerini kısmen veya tamamen ödeyemeyecek durumda olan kimselere, yargılama giderlerini ödemekten geçici bağışıklık (muafiyet) tanınmasıdır”.10 Atalay’a göre, “adli yardım kendisinin ve ailesinin geçimini önemli ölçüde sıkıntıya düşürmeksizin, yargılama giderlerini kısmen veya tamamen ödeyemeyecek durumundaki kişilere, iddia ve savunmalarında haklı olmaları koşuluyla tanınmış olan geçici bir bağışıklıktır”. 11 Adı geçen tanımlardan da faydalanarak adli yardımı; sosyal hukuk devletinin gereği ve Anayasa’da güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamında yer alan kişilerin mahkemeye erişim hakkının tam olarak hayata geçirilebilmesi sağlamak maksadıyla, maddi imkânlarından yoksun kişilere yargı makamları önünde haklarını arama ve etkin savunma imkânına sahip olmaları için mali kolaylıklar ve hukuki yardım sağlanması şeklinde tanımlayabiliriz. C. Adli Yardımın Amacı Yargılama harç ve masrafları nedeniyle günümüzde bir davanın açılması veya takip edilmesi oldukça masraflı olabilmektedir. Devlet mahkemelerin sunduğu yargı hizmetine karşılık harç almaktadır. Bunun yanında yargılama sürecinde yapılan masraflar için gider veya delil avansı adında yargılama giderleri de talep edilmektedir.12 Bu durum ekonomik imkânlardan yoksun kişilerin haklarını aramaları önünde bir engel teşkil etmektedir. İşte adli yardım kurumu bu engellerin bertaraf edilmesi ve maddi imkânlardan yoksun kişilerin mahkemeye erişimlerinin sağlaması amacıyla ihdas edilmiştir. Bu kurum sayesinde maddi imkânlardan yoksun kişiler yargılama sonuna kadar mahkeme harç ve masraflarını ödemekten muaf tutulmaktadırlar. 10 İsmail Ercan, Uygulamacılar İçin Medeni Usul Hukuku El Kitabı, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021, s. 927. 11 Oğuz Atalay, “Adli Yardım ve Etkileri, İzmir Barosu Dergisi, 1 (1988), s. 40. 12 Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz/Sema Taşpınar Ayvaz/Emel Hanağası, Medenî Usûl Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 2022, s. 782; Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, s. 5418; Hakan Pekcanıtez/Muhammet Özekes/Mine Akkan/Hülya Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, Cilt III, 2017, s. 2410.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1