180 Hukuk Muhakemesinde Adli Yardım leti olmanın bir gereği ve güvencesi olarak, devlet tüm vatandaşların temel insan haklarını hukuki olarak güvence altına almak durumundadır. Bu güvenceden tüm vatandaşlar ekonomik durumlarına göre değişmeksizin eşit düzeyde yararlanmalıdırlar. Bu güvence kanun önünde eşitlik ilkesinin hayata geçmesini sağlar.19 Bunun yanı sıra bu güvence adil yargılanma hakkı bağlamında silahların eşitliği ilkesiyle işlerlik kazanacaktır. Zira Anayasa Mahkemesi’nin Sebiha Kaya kararında belirtildiği gibi “Silahların eşitliği ilkesi, davanın taraflarının usule ilişkin haklar bakımından aynı koşullara tabi tutulması ve taraflardan birinin diğerine göre daha zayıf bir duruma düşürülmeksizin iddia ve savunmalarını makul bir şekilde mahkeme önünde dile getirme fırsatına sahip olması anlamına gelir”.20 Dolayısıyla Anayasa’da koruma altında olan silahların eşitliği ilkesinin işlerlik kazanması için, kişilerin ilk olarak uyuşmazlıkları mahkeme önüne taşıyabilmeleri dolayısıyla onlara ekonomik endişelerden uzak haklarını arayabilmeleri21 sağlayacak imkânın sağlanması gerekmektedir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6’ıncı ve Anayasa’nın 36’ncı22 maddeleri ile adil yargılanma hakkı güvence altına alınmıştır.23 19 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s. 2412-2413; Kılınç, Medenî Usul Hukukunda Adli Yardım, s. 137; Yılmaz, “Yargılama Giderlerinin İşlevi ve Sosyal Hukuk Devleti”, s. 209; Akbal, “Medeni Yargılama Hukukunda Adli Yardım”, s. 149; Aydın, “Adli Yardım Sistemine Genel Bir Bakış”, s. 2118; Oğuz Atalay, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı’nda Avukatla Temsil Zorunluluğu ve Adli Yardım” Hukuk Perspektifleri Dergisi, 8 (2006), s.99; Akın Çakın, Adalete Erişim, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016, s.201; İdil Elveriş, der., Türkiye’de Adli Yardım, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2004, s. 39; Ahmet Cemal Ruhi, Milletlerarası Usul Hukukunda Adli Yardım, Tebligat ve İstinabe, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016, s.27. 20 Anayasa Mahkemesi, Genel Kurul Kararı, B. No. 2018/34124, T. 20.5.2021, https://kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr. 02.11.2022. 21 “Sosyal hukuk devletinin bir gereği olarak kabul edilmiş olan adli yardım…” (Yargıtay 12. H.D. T. 31.05.2021, E.2021/4973, K. 2021/5678), www.lexpera.com.tr (05.10.2022). 22 Anayasa’nın 36’ncı maddesi, “herkes, meşrû vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir” şeklindedir. 23 Pekcanıtez, Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s. 2413; Suha Tanrıver, “Hukuk Yargısı (Medenî Yargı) Bağlamında Adil Yargılanma”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 53 (2004), s. 191; İdil Elveriş, der., Türkiye’de Adli Yardım, s. 39; Ruhi, Milletlerarası Usul Hukukunda Adli Yardım, Tebligat ve İstinabe, s.28.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1