199 TBB Dergisi 2024 (170) Ahmet Ertan YILMAZTEKİN nun oluşması için adli yardım talebinde bulunan kişinin davanın esası bakımından ilk bakışta açıkça haksız olmadığının anlaşılması gereklidir. Buna karşın tüzel kişiler açısından haklılık koşulunun oluşması için talebin esası bakımından mahkeme nezdinde haklılık kanaati oluşmalı, bir başka anlatımla adli yardım talebin kabulü için talepte bulunanın davayı kazanma ihtimalinin davayı kaybetme ihtimalinden daha yüksek olduğu konusunda hâkimde bir kanaat oluşmalıdır. Kanaatimizce gerçek kişiler ve tüzel kişiler bakımından farklı haklılık koşullarının öngörülmesi isabetli değildir. Gerçek veya tüzel kişiler arasında haklı bir temele dayanmayan bir ayrım yapılmamalıdır. Bu nedenle bu konuda bir yasal düzenleme yapılarak tüzel kişiler açısından da haklılık koşulunun talebin açıkça dayanaktan yoksun olmama hali şeklinde değiştirilmesi yerinde olacaktır. D. Adli Yardım Usulü 1. Görevli ve Yetkili Mahkeme Adli yardım talebi, asıl talep veya işin karara bağlanacağı mahkemeye iletilir (HMK m. 336/1). Adli yardım talebi yargılamadan önce istenecekse talep, asıl talep bakımından görevli ve yetkili mahkemeye, dava açıldıktan sonra talep edilecekse asıl davanın görüldüğü mahkemeye iletilir. Geçici hukuki koruma taleplerinde de aynı usul uygulanır (HMK m. 336/1; m. 39080; m. 401).81 Yani geçici hukuki koruma taleplerinde adli yardım talebi dava açılmadan önce istenecekse esas hakkında görevli ve yetkili mahkemeden, dava açıldıktan sonra talep edilecekse asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir. Bu bakımdan adli yardım talebinin davanın devamı esnasında istenmesi mümkündür.82 Kanun yollarına başvuru esnasında adli yardım talebi, 80 HMK’nın 390’ıncı maddesi “ihtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir” şeklindedir. 81 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s. 2423; Tanrıver, Medenî Usûl Hukuku, s. 1227; Atalay, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı’nda Avukatla Temsil Zorunluluğu ve Adli Yardım”, s.100. 82 Postacıoğlu/Altay, Medenî Usûl Hukuku Dersleri, s. 957; Tanrıver, Medenî Usûl Hukuku, s. 1227; Atalay, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı’nda Avukatla Temsil Zorunluluğu ve Adli Yardım”, s.100.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1