203 TBB Dergisi 2024 (170) Ahmet Ertan YILMAZTEKİN dayanarak yeniden adli yardım talebinde bulunabilir.99 Adli yardım kararının kesin hüküm teşkil etmemesinin bir diğer sonucu ise, adli yardım kararının kaldırılabilmesidir. Hâkim adli yardım koşullarında bir değişiklik olup olmadığını resen inceleyebilir. Adli yardım kararı ile asıl davanın açılması esnasında geçen süre içinde adli yardım şartlarında bir değişiklik olması durumunda, hâkim adli yardım kararını kaldırabilir.100 Dolayısıyla yasal düzenleme gereğince, adli yardımdan yararlanan kişinin mali durumu hakkında kasten veya ağır kusuru sonucu yanlış bilgi verdiğinin ortaya çıkması veya sonradan mali durumunun yeteri derecede iyileştiğinin anlaşılması durumunda adli yardım kararının kaldırılması söz konusu olacaktır (HMK m. 338).101 Çekişmesiz yargı işlerinde inceleme basit yargılama usulüyle yapılır. Ayrıca çekişmesiz yargı işlerinde kendiliğinden araştırma ilkesi geçerlidir. Adli yardım incelemesi çekişmesiz yargı işi olduğundan basit yargılama usulü ve kendiliğinden araştırma ilkesi işlerlik kazanacaktır.102 Adli yardım talebi üzerine mahkeme duruşma yapmaksızın da karar verebilir. Ancak talep edilmesi durumunda inceleme duruşmalı olarak gerçekleştirilir (HMK m.337/1). Mahkeme adli yardım talebinde bulunan kişinin, kanunda düzenlenen adli yardımdan yararlanma koşullarını sağlayıp sağlamadığını belirleyecektir. Kanunda öngörülen adli yardım koşullarından ilki talepte bulunan ilginin ekonomik anlamda yoksun olduğunun tespitidir. Talepte bulunan kişi bu konuda mahkemeyi ikna etme yükümlüğü altındadır. Zira ekonomik anlamda yoksunluğun ispatında aranan ispat yaklaşık ispat olmayıp, tam ispattır.103 Burada kendiliğinden araştırma ilkesi gereğince mahkeme talepte bulunan ilgilinin mali durumu hakkında resen araştırma da yapabilecektir.104 99 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s.2429; Görgün/Börü/Kodakoğlu, Medenî Usûl Hukuku, s. 717; Atalay, “Adli Yardım ve Etkileri, s.41. 100 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s. 2429. 101 Pekcanıtez/Atalay/Özekes, Medenî Usûl Hukuku, s. 580. 102 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s. 2424; Akbal, “Medeni Yargılama Hukukunda Adli Yardım”, s. 162 103 Tanrıver, Medenî Usûl Hukuku, s. 1228; Kılınç, Medenî Usul Hukukunda Adli Yardım, s. 224. 104 Tanrıver, Medenî Usûl Hukuku, s. 1228.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1