210 Hukuk Muhakemesinde Adli Yardım Kanunu’nda yer alan adli yardıma ilişkin düzenlemeler HMK’da yer alan düzenlemelerin tamamlayıcısı niteliğinde olup adli yardım kurumunu yeniden ve tamamıyla düzenlememektedir.125 Adli yardıma ilişkin düzenlemeler Avukatlık Kanunu’nun 176 ila 181’inci maddeleri arasında, sadece avukatlık hizmetiyle sınırlı olarak düzenlemiştir.126 Avukatlık Kanunu’nda yer alan düzenlemelerin amacı avukatlık ücreti ve yargılama giderlerini ödeme imkânı olmayan kişilerin avukat yardımından yararlanmasını sağlamaktır. Bu imkân sayesinde mali yetersizlik içinde olan kişiler adil yargılanma hakkı çerçevesinde avukat yardımından yararlanmaktadırlar.127 Adli yardımdan beklenen yararın tam olarak sağlanması için, maddi imkânlardan yoksun kişilerin avukat yardımından yararlanmasının da sağlanması gereklidir.128 Adlî yardım hizmeti, baro yönetim kurullarınca avukatlar arasından oluşturulan ve baro merkezlerinde yer alan adlî yardım bürosu tarafından yürütülür (Av. K. m.177/1). Baro yönetim kurulu, baro merkezi dışında avukat sayısı beşten fazla olan her yargı çevresinde de bir avukatı adlî yardım bürosu temsilcisi olarak görevlendirebilir. Bir ilde birden fazla baro bulunması durumunda, her bir baro tarafından adli yardım bürosu oluşturulur. Yargı makamlarının talebi üzerine yapılacak görevlendirmeler, Türkiye Barolar Birliği tarafından oluşturulan elektronik bilişim sistemi üzerinden o ildeki avukatlar arasında eşitlik lüklere İlişkin Davalarda Ücretsiz Avukat Yardımından Faydalanma Hakkı”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24 (2020), s. 315. 125 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, Medenî Usûl Hukuku, s. 2433; Çelik, “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Çerçevesinde Türk Hukukunda Medeni Hak ve Yükümlülüklere İlişkin Davalarda Ücretsiz Avukat Yardımından Faydalanma Hakkı”, s. 315; Nihan Esendal, “Yabancıların Adlî Yardımdan Yararlanması ve Âdil Yargılanma Hakkı”, s. 180; Ruhi, Milletlerarası Usul Hukukunda Adli Yardım, Tebligat ve İstinabe, s. 89. 126 Adli yardım talebiyle avukat ataması iki şekilde ortaya çıkmaktadır. İlk ihtimalde avukat ataması, adli yardım talebinin iletildiği mahkeme kararı ile gerçekleşmektedir. Mahkemenin bu yönde karar verilmesi durumunda, adli yardım bürosu avukat atamasını gerçekleştirmek zorundadır. İkinci ihtimalde ise adli yardım talebi doğrudan baro adli yardım bürosuna yapılmakta, adli yardım bürosu gerekli bilgi ve belgeler aracığıyla yapılan başvuruyu kabul ederse, büro tarafından avukat atamasını gerçekleştirmektedir. Bkz. Aydın, “Adli Yardım Sistemine Genel Bir Bakış”, s. 2119. 127 Atalı/Ermenek/Erdoğan, Medenî Usûl Hukuku, s. 693. 128 Oğuz Atalay, “Avukatlık Kanunu’nda Adli Yardım”, Manisa BD, 23(1987), s. 2.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1