Türkiye Barolar Birliği Dergisi 170.Sayı

232 Pay Sahiplerinin Şirket Zararı Nedeniyle Yönetim Kurulu Üyelerine Karşı Açtıkları Sorumluluk Davalarındaki Hukukî Statüsü ve Bu Davalarda Alınan İlâmların İcrası 3. Pay Sahibinin Davadaki Konumunun Medenî Usûl Hukuku Çerçevesinden Değerlendirilmesi a. Genel Olarak Pay sahibinin, şirket zararı sebebiyle açma hakkına sahip olduğu dava, usûlî anlamda oldukça ilgi çekicidir. Doktrinde, söz konusu dava hakkının borç ilişkisinin nisbîliği ilkesinin istisnası olduğu ifade edilmektedir.34 Çünkü bir kimse tarafı olmadığı bir borç ilişkisine dayanarak tazminat talep etmektedir. Öte yandan, tazminat da davaya taraf olmayan şirket lehine istenmekte, burada da bir başka istisna ile karşılaşılmaktadır.35 Bu mesele çerçevesinde, aşağıda temel olarak dava takip yetkisi, sıfat ve temsil müesseseleri çerçevesinde sorunun anlaşılmasına ve çözülmesine gayret edilecektir. Her ne kadar bazı kararlarında Yargıtay’ın36 meseleyi taraf ehliyeti kavramıyla ele almış olduğu görülse de inceleme konusu meselede taraf ehliyetini tartışmayı haklı kılacak bir durum yoktur. Zira taraf ehliyeti, uyuşmazlık konusundan veya hak iddiasından bağımsız olarak, hak ehliyetine bağlı olan bir kavramdır (HMK m. 50). Bu nedenle de somut meselenin, taraf ehliyeti kavramı merkeze alınarak çözümü mümkün değildir. Esasen Yargıtay’ın burada kastettiği hususun, teknik anlamda taraf ehliyeti olmadığı açıktır. Ancak adlî yargıdaki en üst dereceli mahkemenin verdiği bir kararda kullanılan kavramların, özenli bir biçimde ve teknik anlamda kullanılması gerektiği izahtan varestedir. Yine bazı kararlarda, esasen yürürlükteki usûl hukukumuzda gerçek anlamda bir karşılığı olmayan “husumet” kavramı kullanılarak 34 Ayoğlu, Sorumluluk Davası, s. 71. 35 Ayoğlu, Sorumluluk Davası, s. 71. 36 “Türk Ticaret Kanununda şirketin uğradığı zararın şirket tarafından sorumlulardan (kurucular, müdürler, yöneticiler, tasfiye memurları vd.) istenmesi yani taraf ehliyetinin şirkette olması öngörülmüş, şirketin ihmali ya da sorumluların şirkete hakim olmaları nedeniyle dava açmamaları olasılığı düşünülerek zararın tazmini davasını açma hakkı şirket ortaklarına da verilmiş, ve bu husus 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 555/1 maddesinde “şirketin uğradığı zararın tazminini şirket ve her bir pay sahibi isteyebilir” biçiminde düzenlenmiştir. Ancak limited şirket ortakları tazminatın sadece şirkete ödenmesini isteyebilir. Kendilerine ödenmesini isteyemezler.”, Yargıtay 1. HD., 03.11.2015, 11996/12510 (Lexpera).

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1