234 Pay Sahiplerinin Şirket Zararı Nedeniyle Yönetim Kurulu Üyelerine Karşı Açtıkları Sorumluluk Davalarındaki Hukukî Statüsü ve Bu Davalarda Alınan İlâmların İcrası Dava takip yetkisi davayı kimin yürütebileceğine ilişkin olarak hüküm alabilme yetkisi anlamına gelmekte olup (HMK m. 53); bu yetki, talep sonucunda belirtilen (iddia edilen) hakkın sahibi olduğunu iddia etmekle kazanılır.42 Dava takip yetkisi HMK m. 114/1, e hükmü uyarınca bir dava şartıdır. Dava takip yetkisi, bu yetkinin maddî hukuk ilişkisinin taraflarına ait olup olmamasına göre bağımlı dava takip yetkisi ve bağımsız dava takip yetkisi (dava yetkinliği) olarak ikiye ayrılmaktadır.43 Dava takip yetkisinin maddî hukuk ilişkisinin taraflarına göre tayin edildiği dava takip yetkisi türü, bağımlı dava takip yetkisi olarak ifade edilmektedir.44 Bağımlı dava takip yetkisinde, dava takip yetkisi davanın taraflarınca kullanılmakta ve prensip olarak “sıfat” kavramı ile örtüşmektedir. Dava yetkinliği (bağımsız dava takip yetkisi) ise, dava takip hakkının üçüncü bir kişiye kendi adına ileri sürme yetkisi verildiği hâllerde gündeme gelmektedir.45 Bu çerçevede dava yetkinliği 42 Baki Kuru Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. I-VI, 6. Baskı, İstanbul 2001, C. 1, s. 1152 vd.; Baki Kuru/Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz, Medenî Usul Hukuku Ders Kitabı, 25. Baskı, Ankara 2014, s. 223; Bilge Umar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara 2014, s. 201 vd.; Pekcanıtez/Taş Korkmaz, Pekcanıtez Usûl, s. 592 vd.; Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 154 vd., N. 625 vd.; Ramazan Arslan/Ejder Yılmaz/Sema Taşpınar Ayvaz/Emel Hanağası, Medenî Usul Hukuku, 8. Baskı, Ankara 2022, s. 286-287; Hülya Taş Korkmaz, Hukuk Davalarında Gerçek Tarafın Belirlenmesi, İstanbul 2021, s. 44 vd.; Hülya Taş Korkmaz Hülya, Medenî Usûl Hukukunda İradî Taraf Değişikliği, Ankara 2014, s. 80 vd.; Heinz Thomas/Hans Putzo/Rainer Hüßtege, Zivilprozessordnung, 44. Auflage, München 2023, § 51; HansJoachim Musielak/Wolfgang Voit, Grundkurs ZPO, 14. Auflage, München 2018, Rn. 244 vd; Murat Atalı/İbrahim Ermenek/Ersin Erdoğan, Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı, 5. Bası, Ankara 2022, s. 222 vd.; Ali Cem Budak/Varol Karaaslan, Medenî Usûl Hukuku, 6. Baskı, İstanbul 2022, s. 111 vd.; Abdurrahim Karslı, Medeni Muhakeme Hukuku, 5. Baskı, İstanbul 2020, s. 287 vd.; Ömer Ulukapı, Medenî Usûl Hukuku, 3. Baskı, Konya 2015, s. 189-190; Evrim Erişir, Medenî Usûl Hukukunda Taraf Ehliyeti, İzmir 2007, s. 71 vd.; Dişel, s. 8 vd. Ayrıca bkz. Saim Üstündağ, Medeni Yargılama Hukuku, Cilt I-II, 7. Baskı, İstanbul 2000, s. 306-307; İhan E. Postacıoğlu/Sümer Altay, Medenî Usûl Hukuku Dersleri, 8. Bası, İstanbul 2020, s. 276 vd.; Serdar Kale, Medeni Yargılamada Taraf Ehliyeti, İstanbul 2010, s. 23-24. 43 Pekcanıtez/Taş Korkmaz, Pekcanıtez Usûl, s. 593 vd.; Dişel, s. 8 vd. 44 Pekcanıtez/Taş Korkmaz, Pekcanıtez Usûl, s. 593-594; Dişel, s. 8 vd.; Mehmet Emin Alpaslan, Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru ve Kararların Medenî Usûl Hukukuna Etkileri, İstanbul 2023, s. 211 vd. 45 Pekcanıtez/Taş Korkmaz, Pekcanıtez Usûl, s. 596 vd.; Nevhis Deren Yıldırım, Kesin Hükmün Sübjektif Sınırları, İstanbul 1996, s. 27 vd.; s. 81 vd.; Kale, s. 25-27; Alpaslan, s. 212.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1