242 Pay Sahiplerinin Şirket Zararı Nedeniyle Yönetim Kurulu Üyelerine Karşı Açtıkları Sorumluluk Davalarındaki Hukukî Statüsü ve Bu Davalarda Alınan İlâmların İcrası Oysa iflâs hâlinde, devreye iflâs organları gireceğinden böyle bir tehlike prensip olarak yoktur. Zira iflâs organlarının seçimi ve denetiminde müflis değil alacaklılar ve ilgili kamu mercileri etkin olacaktır. Bu nedenle şirketin başarı şansı olan bir davanın açılmaması, prensip olarak söz konusu olmayacaktır. O hâlde iflâs hâlinde, kollektif menfaati temsil eden iflâs idaresine öncelik verilmesi ve pay sahipleri ile şirket alacaklılarının haklarının ikincil mahiyette kabul edilmesi anlaşılabilirdir. TTK m. 556/3 hükmü, İİK m. 245 hükmünü saklı tuttuğuna göre; iflâs idaresinin bu davayı takip etmekte bir menfaat görmemesi ve ikinci alacaklılar toplantısının da bunu uygun bulması durumunda, dava takip yetkisi evvela İİK m. 245 hükmü çerçevesinde isteyen alacaklılara verilecektir. Hiçbir alacaklı talip olmazsa bu durumda TTK m. 555 ve TTK m. 556 hükümleri çerçevesinde pay sahipleri bu davayı açabileceklerdir; bir başka deyişle pay sahibi, dolayısıyla zararları için İİK m. 245 yolunu tercih edemeyecektir.74 Pay sahibi bakımından İİK m. 245 hükmü, pay sahibinin aynı zamanda şirket alacaklısı olması durumunda uygulama alanı bulabilecektir.75 III. İLÂMIN İCRASI BAKIMINDAN ETKILI OLABILECEK USÛLÎ MESELELER A. Davanın Etkisi ve Birden Fazla Dava Açılması Hâli İnceleme konusu meselede pay sahibinin dava yetkini olarak değil “şirketin zararının şirkete ödenmesini talep” hakkı bakımından maddî hak sahibi olarak değerlendirilebileceği yukarıda ifade edilmişti. Ancak doktrinde ağırlıklı olarak kabul edildiği üzere, mesele dava yetkinliği bağlamında ele alınmaya devam edilirse; dava yetkininin açtığı davanın ve aldığı hükmün, dava konusu maddî hukuk ilişkisinin tarafını (şirketi) ne şekilde etkileyeceğinin tespiti önem arz etmektedir. Yukarıda dava hakkının bağımsız olup olmaması bahsinde yaptığımız değerlendirmeler bu konunun incelenmesinde önemlidir.76 74 TTK m. 556/3 hükmünde İİK m. 245 hükmünün saklı tutulmasının anlamına ilişkin bir değerlendirme için bkz. Özekes/Seven/Meriç, s. 109-110. Bkz. ve karş. Helvacı, Sorumluluk, s. 134-135. Ayrıca bkz. Pekcanıtez, İflâs, s. 85-86. 75 Yasaman, s. 111. Ayrıca bkz. Hakan Pekcanıtez, Anonim Ortaklıkların İflâsı, Ankara 1991, s. 68 vd. 76 Bkz. yuk. II, A, 2.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1