Türkiye Barolar Birliği Dergisi 170.Sayı

20 Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı Ardından Türk Hukukunda Evli Kadının ve Çocuğun Soyadı da yapacağı başvuru ile evlenmeden önceki soyadına (Ledignamen) dönmek istediğini iletebilir.” Resmi metin bir Almanca’da özellikle vorname ayrıca belirtilmişse “name”nin kesinlikle “öz ad, ad / giving name, name, first name” anlamına gelmeyeceğini söyleyebiliriz. Resmi metinlerde bir kimsenin özellikle “ilk ismi” belirtilmek isteniyorsa “Vorname” tercih edilir. Veya özellikle ve tereddüte yol açmayacak bir biçimde sadece soyadı isteniliyorsa “nachname/last name/ surname” kullanılır. Nitekim, bu farkı tipik olarak ZGB Art. 160’ta görebiliriz. Maddenin Almanca Başlığı “Name” iken, resmi İngilizce (Swiss Civil Code) metninde başlığın “Surname” olduğu görülecektir. ZGB’de, tespit edebildiğimiz kadarıyla “Vornamen” ise 11 yerde geçerken “Nachname” sadece bir yerde geçmektedir. Şöyle ki eğer ZGB Art. 160’ta geçen Almanca “Name” kavramı gerçekten Türk Hukuku açısından “öz/ilk ad” olarak kabul edilse evlenmeyle kişinin “ilk adının” değişeceği sonucuna ulaşılacaktır ki Kanun Koyucu’nun bunu kastetmediği açıktır. Bu sebeple özellikle AYM kararının iptali sonrası yasal düzenleme hazırlıkları veya akademik çalışma yapacaklara yol göstermesi açısından, özellikle hem kendi içimizde hem de İsviçre Hukuk Sistemi arasında kopukluklar oluşturmamak için bu detayı vurgulamak isteriz.59 Biz, bu çalışmamızda sadece bu detayı ana hatlarıyla belirterek ana konumuza dönmek istiyoruz. Türk Medeni Kanunu’nda evlenen kadının soyadını AYM’nin iptal kararına kadar düzenleyen TMK m. 187’nin mehaz İsviçre ZGB’de “madde anlamında” karşılığı Art. 160’tır60. Özellikle, “madde anlamında” diye belirtmemizin nedeni, “içerik olarak” TMK m. 187 ile ZGB Art. 160’ın son hali arasında artık benzer hükümler kalmamış olmasıdır. İsviçre’de 1990’lı yıllarda başlayan kadının soyadına ilişkin tartışmalar, AİHM kararları vs sonrası İsviçre Kanun Koyucusu bir düzenle59 Metin içerisinde gerek pasaportlardan gerekse ZGB’nin İngilizce halinden konuyu izah etmeye çalışmış olsak da bu konunun daha önce sözlüklerde işlenmemiş olması ve –tespit edebildiğimiz kadarıyla- akademik çalışmalarda değinilmemiş olması bizleri şaşırtmıştır. Konuya ilişkin doğrudan Almanca sözlük linki veremediğimiz gibi maalesef hiçbir Almanca – Türkçe çeviri sitesinde de resmi dil ifadesinde Almanca “name” kelimesinin karşılığı“soyadı” olarak çevrilmemektedir. 60 Zeynep Güler, Türk Hukuku’nda Kadının Soyadına İlişin Gelişmeler Çerçevesinde Çocuğun Soyadı, On İki Levha Yayıncılık, 2019, s. 42.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1