321 TBB Dergisi 2024 (170) Hande DENİZ tışta alıcının yedi gün içinde irade açıklamasını geri alma hakkından, takas hakkından, yerleşim yeri mahkemesinin yetkisinden önceden feragat etmesi (TBK m.255/I; TBK m.257/I; TBK m.262), kiraya veren ve kiracının takas haklarından önceden feragat etmeleri (TBK m.326), kefilin kefalet sözleşmesi hükümleri uyarınca kendisine tanınan haklardan önceden feragat etmesi (TBK m.582/III) kanun koyucu tarafından yasaklanmıştır.41 Evlenmeden önce ve sonra yapılan mirastan feragat sözleşmeleri arasında geçerlilik bakımından farklılıklar olduğu tartışılmaktadır.42 Son yıllarda, uygulamada bazı noterler ileride evlenmeden önce yapılan mirastan feragat sözleşmelerinin geçersiz sayılma ihtimali karşısında kendi sorumluluklarının da doğabileceği düşüncesiyle bunları düzenlemekten kaçınmaya başlamışlardır.43 Nitekim Yargıtay da yakın tarihli bir kararında, müstakbel eşin feragat tarihi itibariyle mirasçı sıfatının olmadığı ve doğmamış haktan feragat edilemeyeceği gerekçesiyle evlenmeden önce yapılan mirastan feragat sözleşmesinin hükümsüzlüğünü tespit etmiştir.44 Gerçekten Yargıtay’ın da katıldığı 41 Meliha Sermin Paksoy, “Zamanaşımından Feragat (TBK 160)”, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2012, s. 27 dn. 121. 42 Ayrıntılı bilgi için bkz. Ali Suphi Kurşun “Eşler Arasında Yapılan Mirastan Feragat Sözleşmesi”, Legal Hukuk Dergisi, 2017, C.15, S. 173, s. 2361-2388; Aydıncık Midyat, s. 218 vd. 43 Aydıncık Midyat, s. 215. 44 Yarg. 1. HD. E. 2015/15019, K.2018/14670, T.20.11.2018 (Kazancı İçtihat ve Bilgi Bankası) Kararda, “Somut olaya gelince, her ne kadar davacı 27.02.2007 tarih ve ... yevmiye numaralı ... 24. Noterliği’nde düzenlenen mirastan feragat sözleşmesi ile miras hakkından feragat etmiş ise de feragat tarihi itibarı ile mirasçı sıfatının olmadığı sabittir. O halde, noterde düzenlenen feragat sözleşmesi TMK m. 528 anlamında bir feragat sözleşmesi olmadığı gibi doğmamış haktan feragat edilemeyeceği, bu beyana hukuki sonuç bağlanamayacağı açıktır...” şeklinde değerlendirme yapılmıştır; kararın eleştirisi için bkz. Serozan/Engin, s.389; Yazar, evlendikten sonra eşler arasında yapılması mümkün görülen mirastan feragat sözleşmesinin Yargıtay tarafından evlenmeden önce geçersiz sayılmasının altında yatan esas sebebin tasarruf yetkisi eksikliği değil, bu sözleşmelerin TMK 23/II hükmüne aykırı görülmesi olduğunu belirtmektedir. Böylece Yargıtay müstakbel eşin, ileride evlendikten sonra dilerse kanunun verdiği yetki çerçevesinde serbestçe feragat edebileceği müstakbel mirasçılık sıfatından ve ileride doğması muhtemel miras hakkından evliliği gerçekleştirme kaygısıyla ve diğer eşin veya ailesinin baskısıyla önceden feragat etmesini TMK 23 hükmüne aykırı görmekte ve kendisini geleceğe yönelik olarak aşırı derecede sınırlamasını engellemek istemektedir. Ayrıca bkz. Aydıncık Midyat, s.288; Yazara göre, olumsuz miras sözleşmesinin
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1