24 Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı Ardından Türk Hukukunda Evli Kadının ve Çocuğun Soyadı C. Alman Medeni Kanunu (BGB) Açısından İnceleme Alman medeni hukukunda (geniş anlamda) özellikle son zamanlarda ciddi çalışma ve güncellemelerin yapıldığı fark edilmektedir. Özellikle güncel gelişmelere ilişkin en kısa zamanda yasal çözümlemeler sunulmakta ve mevcut hukuk düzenlemeleri güne uyarlanmaktadır. Dolayısıyla elbette Kanun koyucunun karar verirken Alman hukuk sistemini de gözden geçirmesini önermek isteriz. Yukarıda, ZGB’de geçen “name” temelli açıklamaları burada tekrar yapmayacağız. Ancak ZGB’de geçen “name” ve farklı türevlerdeki kavram içeriklerinin –yeni kavramlar eklenmiş haliyle- BGB için de benzer hatta aynı olduğunu belirtmek isteriz.70 Bunun en tipik ispatı, konunun düzenlendiği hüküm olan BGB § 1355’te hemen karşımıza çıkmaktadır. Maddenin birinci fıkrasının son cümlesine göre “Eşler, bir evlilik adı (Ehenamen)71 belirlemezler ise evlendikleri sırada sahip oldukları (soy)adını (name) evlendikten sonra da kullanmaya devam eder” denilmektedir.72 Dikkat edilirse burada da kanun koyucu eşlerin evlenmeden önceki soyadlarını tanımlarken ZGB’de olduğu gibi “name” kelimesini tercih etmektedir. Aksini kabul etmek, eşlerin evlenmeden önceki adlarının değişeceği şeklinde olacaktır ki bunun BGB ruhuyla örtüşür bir yanı yoktur. Temel kanunlar açısından görebildiğimiz kadarıyla BGB’deki hükümlerin, ZGB’deki hükümlere oranla daha detaylı (6 fıkra halinde) düzenlendiğini söylemek yerinde olacaktır.73 Her bir fıkrayı detaylı olarak incelemek çalışma sınırlarımızı aşacaktır lakin ana başlıklarıyla değinmek adına maddeyi metin içerisine yerleştirmeyi uygun gör70 Nitekim ZGB’den farklı olarak BGB’nin başlığı “name/soyadı” değil “Ehename/ Evlilik Adı veya Aile Adı” olarak düzenlenmiştir. Metin içerisinde de zaten BGB açıkça Ehename kelimesini Familienname ile anlamdaş olarak kullandığını “… Familiennamen (Ehenamen)…” olarak belirtmiştir. 71 Kocabaş, s. 72. 72 “Bestimmen die Ehegatten keinen Ehenamen, so führen sie ihren zur Zeit der Eheschließung geführten Namen auch nach der Eheschließung” https://beck-online.beck.de/Home, https://proxy.hacibayram.edu.tr:2092/?vpath=bibdata%2Fges%2FBGB%2Fcont%2FBGB%2eP1355%2ehtm Erişim Tarihi: 22.10.2023. 73 Kanunlaştırma faaliyeti veya monografik çalışma yapılması halinde İsviçre ve Almanya hukuk sistemlerine göre evlenen kadının soyadının sadece temel Kanun ZGB ve BGB kapsamında değil bu ülkelerdeki diğer açılardan da (alt normlar, yargı kararları vs) ele alınması gerekmektedir ki sadece her bir ülkenin sistematiği, tespit edebildiğimiz kadarıyla makale sınırlarını aşacak ve kitap şeklinde çalışmayı gerektirecek genişliktedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1