341 TBB Dergisi 2024 (170) Özge HANCI ve ilaçların uzun dönemdeki yan etkileri hakkında yeterli bilgi mevcut değildir.31 Bunun yanında genetiği değiştirilmiş organizmaların tarımda kullanılmasının insan ve hayvan sağlığı üzerindeki uzun vadede etkileri yeterli ölçüde bilinmemektedir, bunların insan ve hayvan genlerini etkilemek suretiyle uzun vadede beden zararlarının doğmasına yol açması mümkündür. Zararın eylemden çok sonra meydana gelmesine yol açan olguların sanayi devrimiyle ve giderek insan ve hayvan sağlığını, çevreyi tehdit eden üretim ve tüketim metotlarıyla yakın ilişkisi bulunmaktadır.32 Türk hukukunda inşaat yapımında uyulması gereken teknik kuralları içeren yasal düzenlemeler dahi yaşam ve sağlık hakkını güvence altına almaya elverişli değildir. Bu hususlar dikkate alındığında zarar ile eylem arasında zamansal mesafenin bulunduğu olguların genellikle kişi varlığını etkileyen, ölüm ve beden zararlarına yol açan olgular olduğu fark edilebilir. Zararın daha geç doğmasına yol açan olgularda nedensellik bağının belirlenebilmesi yönünden sorumluluğa yol açan eylemin ya da olayın doğru tespit edilmesi gereklidir. Depremde yıkılan yapılar ile ilgili olarak devlet dışındaki kişilerin sorumluluğuna yol açan olgu tek başına yapının yıkılması değil, ayıplı biçimde veya mevzuata aykırı olarak yapılması ve yapıdaki tehlikenin giderilmemesi33 ya da gerektiği gibi bakımının yapılmamasıdır. Bu halde yapının kötü yapılması veya bakılması ile yıkılması arasında kurulacak nedensellik bağı yanında yapının yıkılması ile beden zararı arasında da nedensellik bağının kurulması gerekir. Nükleer santralde gerçekleşen bir patlama veya sızıntı yönünden ise zarar ne 31 Bu konudaki tartışmalar için İbrahim Topçu ve Nazım Nasuhbeyoğlu, “Gen Düzenleme Teknolojileri Bağlamında COVID-19 Aşı Çalışmaları ve Etik Sorunlar,” Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, C. 25, S. 3, 2020, s. 277 vd. 32 Aynı yönde bkz. Akkayan Yıldırım, s. 188. 33 Yapıların kötü yapılmasında kusuru bulunan yüklenicinin eseri teslim etmesinin haksız fiili sonlandırmadığı, yapıdaki tehlikeyi giderme konusunda objektif yükümlülüğünün devam etmesi sebebiyle bundan kaçındığı sürece haksız fiilin devam ettiği ve bu nedenle zamanaşımı süresinin işlemeye başlamadığı kabul edilir. Ancak bu yükümlülük yüklenicinin mirasçılarına intikal etmez. Bu hususta bkz. Özcan Günergök, “İsviçre Borçlar Kanunu’nun Haksız Fiilde Zamanaşımına İlişkin Yeni Düzenlemelerinin Türk Hukuku ile Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi”, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 6, S. 11, 2021, s. 135-136.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1