Türkiye Barolar Birliği Dergisi 170.Sayı

347 TBB Dergisi 2024 (170) Özge HANCI ise yaşamın, beden bütünlüğünün, sağlığın veya özgürlüğün ihlaline dayanan tazminat talepleri için otuz yıllık mutlak zamanaşımı süresi öngörülmüştür. Böylece özel yaşam şiddeti dahil olmak üzere şiddet eylemleri daha uzun bir zamanaşımı süresine tabi tutulduğu gibi haksız fiil ve borca aykırılık ayrımı yapılmadan düzenlenmiştir.46 TBK’nın kaynağı olan İsviçre Borçlar Kanunu’nun haksız fiilden dolayı tazminat taleplerine ilişkin zamanaşımı hakkındaki 60. maddesinde de 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe giren yasa değişikliğiyle birlikte bazı değişiklikler yapılmıştır, bu doğrultuda kısa zamanaşımı süresi üç yıla çıkarılırken maddenin ikinci fıkrasına göre ölüm ve yaralanma halinde maddi ve manevi tazminat talepleri için uzun zamanaşımı süresi yirmi yıla çıkarılmıştır.47 Bu düzenlemelerde doğrudan kişi varlığının hedef alındığı eylemlerden ötürü tazminat taleplerinde – haksız fiil veya borca aykırılık ayrımı yapılmaksızın – daha uzun nitelikte zamanaşımı süresi belirlenmiştir.48 Ayrıca İsviçre Borçlar Kanunu’nun 60. maddesinin ikinci fıkrasında tazminat alacağının en erken ceza kovuşturmasına ilişkin zamanaşımı gerçekleştiğinde zamanaşımına uğrayacağı öngörülmüşse49 de ceza davası zamanaşımının esas alınmasının isabetli olup olmadığı şüphelidir.50 46 Bkz. Havutçu, s. 582, 602. 47 Yasa tasarısında bu sürenin otuz yıla çıkarılmasının önerildiği, ancak kabul edilen yasa değişikliğinde yirmi yıl olarak değişiklik yapıldığı anlaşılmaktadır. BBl 2014 235, Prg. 1.2, 1.6. Daha uzun bir süre belirlenmesinin gerekçeleri arasında eylemden çok sonra gerçekleşen zararlarda (Spätschaden) tazminat talebinin zamanaşımına uğramasının önüne geçme amacı bulunmaktadır. BBl 2014 235, Prg. 1.1.2, 1.1.4. Bu zararlar genellikle kişilerin beden bütünlüğünü, sağlığını etkileyen niteliktedir. 48 Ceza davasının sonuçlanması halinde ceza davası zamanaşımı süresinin değil, TBK madde 72’de belirtilen sürelerin esas olacağı, bu halde sürenin ceza davasının sonuçlandığı tarihten itibaren işleyeceği kabul edilmektedir. Oğuzman ve Öz, Cilt 2, s. 76. 49 Düzenlemenin yeni halinde açıkça belirtilmese de hükmün yorumundan ceza davası zamanaşımı süresinin daha uzun olması gereği anlaşılabilmektedir. Bkz. Däppen, Art. 60 N 11. Bu konuda ayrıca bkz. ve krş. Murat Sarıkaya, “İsviçre Borçlar Hukuku’nda Zamanaşımına İlişkin 1 Ocak 2020 Yürürlük Tarihli Değişiklikler ve Türk Hukuku Bakımından Düşündürdükleri: Özellikle Geç Ortaya Çıkan Bedensel Zararlarda Düzenleme İhtiyacı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 26, S. 2, 2020, s. 1207-1208; Günergök, s. 140-142. 50 Ceza davası zamanaşımının ne şekilde uygulanacağı konusundaki görüş farklılıkları ve sonuçları hakkında bkz. Altın, s. 25 vd.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1