353 TBB Dergisi 2024 (170) Özge HANCI resi alacaklının 21 yaşını doldurduğu zamana dek işlemez. Cinsel dokunulmazlığın ihlali sebebiyle talep hakkının alacaklısı zamanaşımının işlemeye başladığı sırada borçlu ile yaşam ortaklığı içinde yaşıyorsa bu ortaklık, ilişki sona erene dek zamanaşımı süresi işlemez. BGB § 210 paragrafına göre DCFR İlkelerine benzer biçimde ehliyetsiz ve yasal temsilcisi olmayan bir kişinin alacaklı olduğu talep hakları için zamanaşımı kişiye temsilci atanmasından itibaren altı ay geçmeden işlemez. Şiddet döngüsü sebebiyle geç fark edilen beden zararlarının eşler arasındaki alacaklar için zamanaşımı durduğu için daha sonra tazmin edilmesi talep edilebilirse de eski eşleri veya evlilik birliği içinde olmayan kişileri etkileyen şiddet döngüsünde ortaya çıkan örselenmiş kadın sendromu sebebiyle şiddete karşı geç tutum alınması – zamanaşımını durduran sebeplerin sınırlı sayıda olması sebebiyle69 - tazminat talebinin zamanaşımına uğramasına yol açabilmektedir. Çünkü Türk Borçlar Kanunu’nda kısa zamanaşımı süresinin işlemeye başlaması için zararın öğrenilmesi yeterlidir, kişinin bunu fark ettikten sonra hakkını arama konusunda cesaret gösterebilmesi toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve buna bağlı olarak ayrımcı yargısal pasiflik sebebiyle zorlaşır. Bu nedenle DCFR İlkelerinde olduğu gibi zamanaşımını durduran sebeplerin genişletilerek psikolojik engellerin daha geniş biçimde öngörülmesi önerilmektedir. SONUÇ Alman Medeni Kanunu ile İsviçre Medeni Kanunu’nda beden zararları için mutlak zamanaşımı süresinin zararın doğmasından itibaren değil zarara yol açan davranışın gerçekleştirilmesinden, yükümlülük ihlalinden itibaren işlemesi kabul edilmiş, gecikmeli biçimde meydana gelen veya öğrenilen zararlar düşünülerek ancak bununla sınırlamaksızın zamanaşımı süresi uzun tutulmuştur.70 Ne var ki yirmi veya otuz yıl içinde zararın gerçekleşeceği veya dürüstlük kuralı çerçevesinde öğrenilebileceği varsayımı her zaman gerçeklerle bağdaşmayabilir. 69 Tarafların kanunda öngörülen zamanaşımını durduran veya kesen sebepler dışında anlaşmayla yeni sebepler öngörmeleri borçlunun durumunu ağırlaştıracağı için yasaklanmıştır. Bkz. Eren, s. 1439. 70 İsviçre hukuku öğretisinde de bu hususa dikkat çekilmiş, geç meydana gelmeyen veya öğrenilmeyen zararlar için yasa değişikliğinde öngörülen yirmi yıllık sürenin fazla uzun olduğu, geç meydana gelen veya öğrenilen zararlar için ise çok kısa olabildiği belirtilmiştir. Bkz. Huguenin, Thouvenin ve Purtschert, s. 79.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1