58 Vicdani Ret Hakkı ve Türk Hukukundaki Yeri alınması gerekmektedir. Henüz buna yönelik bir gelişme olmasa da zaman zaman tek tip askerlik şeklinde profesyonel orduya geçilebileceği yönünde askeri kaynaklardan açıklamalar yapılmaktadır.80 Ancak yine de ne bedelli askerlik düzenlemelerinin getirileceği sırada ne de askerlik sisteminin kalıcı olarak değiştirilmesine yönelik bu açıklamalarda vicdani retçilerin durumuna değinilmiştir. IV. VİCDANİ RETÇİLERİN KARŞILAŞTIĞI YAPTIRIMLAR Türkiye’deki vicdani retçilere, ret hareketinin ortaya çıktığı ilk zamanlardan beri çeşitli suçlar isnat edilmektedir. Aynı zamanda eylemleri neticesinde kendilerine çeşitli disiplin işlemleri de uygulanmaktadır. Vicdani retçilerin yargılandıkları suçların başında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (“TCK”) m. 318’deki “halkı askerlikten soğutma”81 ve 319’daki “askerleri itaatsizliğe teşvik” suçları gelmektedir. Bu suçların yanında orduya yönelik eleştiriler TCK m. 216’daki “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” ve 301’deki “Türklüğü, Cumhuriyeti, devletin kurum ve organlarını aşağılama” suçları kapsamında değerlendirilebilmektedir.82 Yine Askeri Ceza Kanunu’ndaki çeşitli maddeler nedeniyle de vicdani retçiler yargılanabilmektedir.83 Askeri Ceza Kanunu m. 45 ise “Bir şahsın hareketini vicdanına veya dinine göre lazım saymış olması, yapmak veya yapmamakla vukua gelen bir cezayı mucip olmasına mani teşkil etmez” demek suretiyle açıkça vicdani reddin askerlik hizmetini yerine getirmemek için bir neden olamayacağını ve verilecek bir cezayı ortadan kaldırmayacağını düzenlemiştir. 80 Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın ve Cumhurbaşkanlığı sözcüsü İbrahim Kalın’ın bu yöndeki açıklamaları için bkz. https://www.haberturk.com/kalicibedelli-askerlik-nedir-askerlik-dusecek-mi-iste-son-durum-2177548; http:// www.milliyet.com.tr/akar-dan-kararlilik-vurgusu--siyaset-2713226/ (Erişildiği Tarih: 07.05.2023). 81 TCK m. 318 ve özel olarak vicdani ret kapsamında incelemesi hakkında detaylı bilgi için bkz. Gökçe Serim, “Vicdani Ret ve Halkı Askerlikten Soğutma Suçu”, Ankara Barosu Dergisi, 2021, S. 2, s. 145 vd. 82 Hülya Üçpınar, “Türkiye’de Vicdani Reddin Suç ve Ceza Konusu Olması ve Sonuçları”, Çarklardaki Kum: Vicdani Red, Düşünsel Kaynaklar ve Deneyimler (Hazırlayan Özgür Heval Çınar/Coşkun Üsterci), İletişim Yayınları, İstanbul 2014, s. 327. 83 Bkz. Askeri Ceza Kanunu m. 63, 66, 87/1, 93, 94.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1