60 Vicdani Ret Hakkı ve Türk Hukukundaki Yeri En az savaş kadar eski olan bu karşı çıkış hareketinin tüm dünyada çok kolay bir şekilde benimsendiğini söyleyemeyiz. Ancak gelinen aşama itibariyle neredeyse tüm demokratik devletlerin kanaat özgürlüğüne saygı göstererek vicdani reddi bir hak olarak düzenlediği görülmektedir. Artık uluslararası mahkemeler ve kuruluşlar bakımından da vicdani reddin bir hak olduğu konusunda bir uzlaşı hakimdir. Devletler zorunlu askerlik hizmetini ya tamamen kaldırarak ya da alternatif hizmetler getirerek kişilerin vicdani kanaatlerine uygun davranabilmelerinin önünü açmaktadır. Bu hakkın sağlanması bakımından hiçbir sorunun kalmadığı tam olarak söylenemez. Ancak en azından dünyanın büyük bir bölümü bu sorunları telafi edebilir ve kaldırabilir bir eşiktedir. Bu eşiğin gerisinde olan Türkiye içinse aynı şeyleri söyleyebilmek mümkün değildir. Uluslararası alanda alınan tüm bu yola karşın Türkiye vicdani reddi bir hak olarak düzenlemekten kaçınmaktadır. Kısa da olsa temel bir askerlik eğitimini de içeren mevcut bedelli askerlik düzenlemelerinin diğer devletlerdeki alternatif sistemlere karşılık gelebileceğini söylemek mümkün değildir. Oysa gerekli düzenlemelerin yapılabilmesi için bir Anayasa değişikliğine bile gerek yoktur. Zira mevcut Anayasa vicdani reddin bir hak olarak tanınmasına ve alternatif hizmetin getirilmesine uygundur. Mevcut sorunların asıl kaynağı Askeralma Kanunu’dur. Bununla birlikte vicdani retçiler halkı askerlikten soğutma vb. suçlar karşısında sonu gelmez soruşturmalara, yargılamalara ve cezalandırılmalara maruz bırakılarak bir kısır döngünün içine girmektedir. Anayasa’da geçen vatan hizmetinin birçok farklı şekilde gerçekleştirilmesi mümkün olduğundan, zorunlu askerlik yerine alternatif bir hizmetin getirilmesine dahi gerek yoktur. Aşamalı bir geçiş öngörülecekse de getirilecek alternatif hizmetin herkesi kapsayıcı ve tamamen sivil nitelikli olması gerekir. Bununla birlikte vicdani retçilerin, vicdani kanaatleri nedeniyle cezalandırılmalarının önüne geçebilmek için ceza kanunlarında da değişiklik yapılmalıdır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1