72 Çerçeve Kanunun/Maddenin İlgası Değiştirilen Hükmü Yürürlükten Kaldırır mı? Biz taşıma veya aktarma kanun deyimlerini teklif etmekle beraber yaygınlığından dolayı bu çalışmada çerçeve kanun/madde terimini kullanacağız.18 B. Çerçeve Hükmün Normatif Yapısı Hukuk normu bir kural-işlem olduğuna göre onun maddi varlığını gösteren ve taşıyan bir belge, süregelen davranış ve söz yâni somut araç bulunmalıdır.19 Bu belge kanun normu için Resmî Gazete’de taşınan metindir.20 Norm, yâni “hukuk kuralı, gerçekte, bir anayasa veya kanun maddesinin metni değil, metnin anlamıdır”,21 ondan çıkan “manâ”dır. Hukuk kuralı (normu) olması gerekeni ifade eden bir emir, davranış kuralı olması hasebiyle bir yaptırmalı önermedir.22 Hukuk kuralı konu, irade/emir ve yaptırım unsurlarından oluşur. Hukuk normu ya belirli bir insan davranışını emreder veya yasaklar, ya da ona izin veya yetki verir.23 Bu kısa izahattan amacımız, çerçeve maddenin yürürlüğü bakımından metnine mi, yoksa anlamına yâni içerdiği kurala mı itibar etmek gerektiği sorusuna cevap bulmaktır. 18 Bir kanunda başka bir kanuna “X kanunun filan maddeleri/hükümleri saklıdır/X kanunun hükümleri burada da uygulanır/uygulanamaz” şeklinde atıf (yollama, gönderme) yapılması, onun çerçeve kanun olduğu anlamına gelmez. Zira burada öteki kanun normları içselleştirilmekle veya dışlanmakla birlikte bir norm transferi söz konusu değildir. Çerçeve madde atıf, yollama ve göndermede bulunmadan da öte normu aktarma/taşıma işlevi görür. Bu itibarla anılan ibareleri kullanmak yerine çerçeve madde ve taşıma/aktarma maddesi terimlerini tercih ediyoruz. 19 Burada “araç” kelimesini “bir işin yapılmasını veya sonuçlandırılmasını sağlayan âlet veya nesne” anlamında kullanıyoruz (İlhan Ayverdi, Kubbealtı Lugatı- Misalli Büyük Türkçe Sözlük, C.I, 2. baskı, İstanbul 2006, s.153; Türk Dil kurumu, Türkçe Sözlük, 10. Baskı, TDK Yayını, Ankara 2005, s.112, “Araç”). Kimi zaman ikisi de “vasıta” anlamına gelmekle birlikte aşağıda bahsi geçecek olan “aracı” kelimesiyle arasındaki nüansa dayanarak, normun maddi varlığını barındıran yazılı metne, yâni Resmî Gazete’ye “Araç”, buna karşılık maddenin asıl (taşınan/aktarılan) normunu taşıyan/aktaran kısmına, başka deyişle çerçeveye “aracı” diyoruz. “Aracı: Bir işi yapmak için araya giren veya iki şey arasında bağlantı kuran kimse, vâsıta olan, mutavassıt”, Ayverdi, Kubbealtı Lugatı, s.153; TDK Türkçe Sözlük, s.111, “Aracı”. 20 Kemal Gözler, Hukukun Genel Teorisine Giriş, Us-A Yayıncılık, Ankara 1998, s.28. 21 Gözler, Hukukun Genel Teorisi, s.28; Gözler, Hukuka Giriş, s.272. 22 Işıktaç/Metin, s.122-127; Gözler, Hukukun Genel Teorisi, s.28-32; Zeki Hafızoğulları, Ceza Normu: Normatif Bir Yapı Olarak Ceza Hukuku Düzeni, Seçkin Kitabevi, Ankara 1987, s.68. 23 Gözler, Hukukun Genel Teorisi, s.32; Gözler, Hukuka Giriş, s.58.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1