Türkiye Barolar Birliği Dergisi 170.Sayı

73 TBB Dergisi 2024 (170) Celâl IŞIKLAR Geleneksel kanun türü olarak çerçeve kanunlar kanun faaliyeti kapsamında başvurulması doğal ve zorunlu bir yasama tekniğidir.24 Çerçeve kanun sâdece temel hukuk kuralı birimi olan maddelerin değil büyükten küçüğe doğru sırasıyla büyüğe doğru fıkra, bent, alt bent, cümle veya ibarelerin değiştirilmesine, eklenmesine, yürürlükten kaldırılmasına ya da yeniden düzenlenmesine ilişkin olabilir.25 Uygulamada, diğer maddelerin aksine –kalıcı olmamalarından olsa gerek- çerçeve maddelerin hiç birine başlık konulmamaktadır.26 Mevzuatımızda çerçeve kanun/madde metni karşımıza birkaç şekilde çıkmaktadır. Bunlardan tümüyle değiştirme tekniğinde, taşıma/aktarma metninde öteki kanunun sayı ve numarası belirtilerek değiştiren madde/fıkra/bent/alt bent/cümle metninin sayısı ve/veya yeri belirtildikten sonra altına yeni metin yazılmaktadır. Buna kolay anlaşılması açısından çalışmamızda bahsi geçen emsal kararların irdelendiği 6586 sayılı Kanun’un 27. maddesini örnek verebiliriz.27 Ekleme tekniğinde yeri gösterildikten sonra eklenen metin aşağıya yazılmaktadır. Burada esasen öteki kanuna ilk elden ve yeni bir hukuk kuralı aktarılmaktadır. Aktarılan metin kanun ise başına “Ek Madde” ibaresi konur. Altını çizelim ki, kod ve temel kanunların ilk hâlinde ek madde bulunmaz.28 Bunlara ek madde ancak ve ancak daha sonra çıkarılan çerçeve kanun/maddeler yoluyla eklenmiş olabilir. Ekleme tekniği, aktarma yapılan öteki kanunun düzenleme şekline, kural 24 Şirin, s.68. 25 Bayram, S.106-107. 26 İba, Parlamento Hukuku, s.121. 27 Maddenin tümünün değiştirilmesine ilişkin örnek (bu ve bundan sonraki kanun hükümleri Resmî Gazete veya mevzuat.gov.tr’den alındığı gibi orijinal şekliyle aynen ve köşeli parantez içinde gösterilecektir): [Madde 27 – 211 sayılı Kanunun 64’üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Madde 64 – Acil vakalarda hasta, en yakın askerî veya sivil sağlık hizmet sunucusuna müracaat eder ve durumunu mümkün olan en kısa sürede amirine bildirir.”] Maddenin bir fıkrasının değiştirilmesine ilişkin örnek: [Madde 64 – 1602 sayılı Kanunun 17’nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Başkanlar Kurulu; Başkan, Daire Başkanları ve Genel Sekreterden oluşur.”] 28 Zira ek madde uygulaması yürürlükteki bir kanuna yeni madde eklenmek istendiğinde, bu kanunun madde sıralamasını bozmamak için başvurulan bir tekniktir, Bakırcı, s. 236.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1