78 Çerçeve Kanunun/Maddenin İlgası Değiştirilen Hükmü Yürürlükten Kaldırır mı? İlga mevcut bir kanunun başka bir kanunla uygulanmasına son verilmesi, yâni yürürlükten kaldırılmasıdır.38 Bu bakımdan esasen bir çerçeve kanunun yürürlükteki başka bir kanunun hükmünü değiştirmesi, aynı zamanda mevcut önceki düzenlemeyi ilga etmesi demektir. Keza öteki kanunun çerçeve kanunla değişik hükmü, sonradan çıkarılan bir kanunla da doğrudan ve açıkça ilga edilebilir. Bu bağlamda hemen ifade edelim ki ilga eden kanunun ilgası, ilk mülga kanunu canlandırmaz. Tekrar edersek, A kanununu ilga eden B kanunu da daha sonra C kanunu ile ilga edilirse A kanunu kendiliğinden ve yeniden yürürlüğe girmez.39 B. Çerçeve Maddenin İlgasının Hükmünü Değiştirdiği veya Ekleme Yaptığı Öteki Kanuna Etkisi Bütün bu ilga hâllerinde bir sorunla karşılaşılmaz. Kural olarak ilga veya iptal yoluyla ya da süre sonunda kendiliğinden kalkmak suretiyle yürürlükten kaldırılan bir hükmün yeniden kaldırılması veya değiştirilmesi söz konusu olamaz.40 Ancak çalışma konumuzda olduğu gibi doğrudan genelde çerçeve kanunun, özelde taşıma maddeleri içeren kanunun ilgası bazı tartışmalara yol açabilecek mahiyettedir. Bu da çerçeveli norm yoluyla değiştirilen veya yeni madde eklenen öteki kanun hükmünün otomatik olarak mülga hale gelip gelmediğidir. Bu konuda evet ve hayır şeklinde iki farklı cevap verilebilir. 1. Evet, Çerçeve Maddenin İlgası Değişik Hükmü ortadan kaldırır Bağımlı atıf normu anlayışı çerçeve maddeyle öteki kanun hüküm arasında kalıcı ve sürekli bir ilişki bulunduğunu var sayar. Dolayısıyla ikincisinin yürürlüğü zorunlu olarak ilkinin kader ve akıbetine bağlıdır. Bazı idare yargı kararlarında benimsenen bu formel yaklaşıma göre, çerçeve maddenin daha sonra yeni bir kanunla iptal edilmesi halinde diğer kanunun değiştirilmiş hükmü veya ona eklenmiş düzenle38 Gözler, Hukuka Giriş, s.257. 39 Bülent Serim, “İptal Edilen Kuralın Yerine Eskisinin Kendiliğinden Yürürlüğe Girememesi”, Amme İdaresi Dergisi, C. 28, S. 1, 1995, s.33-46; Gözler, Hukuka Giriş, S.257; Aslan, S.392. Aksi Görüşte, Metin Kıratlı, Anayasa Yargısında Somut Norm Denetimi (İtiraz Yolu), AÜSBF Yayını, Ankara, 1966, s.181-182. Bu konudaki görüş ve tartışmalar için bkz. Aslan, s.389-403. 40 İba, Parlamento Hukuku, s.122.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1