Türkiye Barolar Birliği Dergisi 171.Sayı

136 Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uyarınca Tarafsızlığından Şüphe Edilmeyi Haklı Gösteren Durum ve Koşullar Nedeniyle Hakemin Reddi Bildirim yükümlülüğü bakımından, hakemin taraflarca görevlendirilmesi ile mahkeme tarafından görevlendirilmesi arasında fark yoktur. Diğer bir ifade ile, bildirim yükümlülüğü her hakem için geçerlidir. Hakem bildirim yükümlülüğünü taraflara açıklama yaparak yerine getirir. Hakemin mahkeme tarafından görevlendirildiği hâllerde, hakem mahkemeye de bağımsızlığından ve tarafsızlığından şüphe edilmesi gerektiren durumları bildirmelidir.75 Hakemin bildirim yükümlülüğüne ilişkin hüküm emredici niteliktedir. Bu nedenle, taraflar aralarında yapacakları anlaşma ile bu yükümlülüğü ortadan kaldıramazlar; tarafların irade serbestisi kuralı bu hususta uygulama alanı bulmaz.76 Hakemlere bildirim yükümlülüğü getirilmesi tahkim yargılaması bakımından büyük öneme sahiptir. Bildirim yükümlülüğü, hakemin reddine sebebiyet verebilecek durumlar hakkında tarafların bilgi sahibi olması amacına hizmet ederken, tahkim yargılamasına olan güvenin tesisini de sağlar.77 Hakemin bildirim yükümlülüğü, tarafların hakemi reddedip reddetmeyeceğine karar vermelerine imkân tanır.78 Bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmesi, önceden mevcut olan durumlar hakkında tarafların bilgi sahibi olmasını sağlayacağı için taraflar, tahkim yargılaması esnasında, söz konusu durumları gerekçe göstererek hakemin reddini talep edemez.79 Böylece bağımsızlığı ve tarafsızlığından şüphe duyulan hakemlerin ayıklanması ile tahkim yargılamasının sekteye uğramasına da engel olunabilir.80 Kanun’da hakemlik yapacak kişinin tarafsızlık ve bağımsızlığından şüphe etmeyi haklı gösteren durum ve koşulları bildirmesi gerektiği düzenlenmekle birlikte, bu bildirim ne şekilde yapılacağı hususunda açıklık yoktur. Bu nedenle, herhangi bir şekil şartından 75 Boog/Stark-Traber, Art. 363, N. 37. 76 Sutter-Somm/Seiler, Art. 363, N. 3; Kayalı, Bağımsızlık, s. 88-89; Balkar Bozkurt, s. 266-267. Bildirim yükümlülüğünün kamu düzenine ilişkin olmadığı hakkında bkz. Kaplan, Usule Aykırılık, s. 104. 77 Weber-Stecher, Art. 363, N. 8; Kayalı, Bağımsızlık, s. 77; Balkar Bozkurt, s. 218; Özbek, Hakemin Reddi, s. 54. 78 Wieczorek/Schütze, s. 455; Pfister, s. 151; Özbek, Tahkim, s.1005. 79 Planinic/Erk-Kubat, Art. 367, N. 6; Kayalı, Bağımsızlık, s. 77-78; Taşkın, Tahkim, s. 123; Özbek, Hakemin Reddi, s. 54. 80 Boog/Stark-Traber, Art. 363, N. 43; Deren Yıldırım, s. 62.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1