Türkiye Barolar Birliği Dergisi 171.Sayı

138 Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uyarınca Tarafsızlığından Şüphe Edilmeyi Haklı Gösteren Durum ve Koşullar Nedeniyle Hakemin Reddi da görüş bildirmiş olması, taraflarla ailevi veya duygusal bağın olması bu kapsamda bildirilmelidir.89 Bildirim yükümlülüğünün kapsamının hem geniş hem de dar tutulması bazı riskleri beraberinde getirir. Hakeme bilgi verme hususunda çok kapsamlı yükümlülük getirilmesi, ret talebinin prosedürü geciktirmek amacıyla kötüye kullanılmasına yol açabilir.90 Bilgi verme yükümlülüğünün kapsamının dar tutulması ise, ret nedenlerinin yargılama sırasında sonradan öğrenilmesi ve hakemin reddi talebinde bulunulması riskini taşır. Ret talebinin yerinde görülmesi hâlinde ise yapılan işlemlerin tekrarlanması gerekebilir.91 Bildirim yükümlülüğünün kapsamına ilişkin olarak doktrinde farklı görüşler ileri sürülmektedir. Bir görüşe göre, hakem, ne ölçüde bilindiğine veya alenî olduğuna bakılmaksızın önemsiz bir mesele olsa dahi şüpheye düşmeyi gerektirecek her türlü durum veya ilişkiyi taraflara bildirmelidir.92 Diğer görüşe göre taraflarca bilinen ve bu nedenle ayrıca açıklama yapılmasında taraf menfaatinin bulunmadığı hâllerde bildirim yapılmayabilir.93 Kanaatimizce, herkesçe bilinen durumlar da hakemin bağımsızlığı ve tarafsızlığını şüpheye düşürecek nitelikte ise bildirim yükümlülüğü kapsamına girer. Herkes tarafından biliniyor olması bu yükümlülüğü ortadan kaldırmaz. Diğer taraftan herkesçe bilinip bilinmediğinin tespiti ayrı bir sorunun ortaya çıkmasına neden olur. Bildirim yükümlülüğü kapsamında önemli ve önemsiz ayrımı yapılmaksızın her türlü durumun bildirilmesinin avantajları olabileceği gibi dezavantajları da olabilir. Bu bağlamda, her türlü durumun taraflara bildirilmiş olması, taraflarda hakemin dürüst ve güvenilir olduğu yönünde kanaat oluşmasına katkı sağlayabilir. Diğer taraftan, her durumun bildirilmesi taraflarda hakemin tarafsız davranamayacağına ilişkin şüphe oluşmasına ve tarafların hakemi reddetmesine neden olabilir. Hakem ile taraf arasındaki ilişkinin eski veya yeni olmasının bildirim yükümlülüğü bakımından önem taşıyıp taşımadığının da değer89 Balkar Bozkurt, s. 227-228. 90 Kröll, s. 199. 91 Kröll, s. 199. 92 Kayalı, Bağımsızlık, s. 78; Balkar Bozkurt, s. 226; Yeşilova, s. 601; Özbek, Tahkim, s. 1005. 93 Schwander/Stacher, Art. 363, N. 9.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1