231 TBB Dergisi 2024 (171) Alper KÜÇÜKAY - Burcu KÜÇÜKAY Psikoterapi tipleri olarak Bilişsel-Davranışçı Terapi, Kişilerarası Terapi, Psikodinamik Terapi, Psikanaliz, Destekleyici Terapi gibi yaklaşımlardan bahsedilebilir.38 Ayrıca Farkındalık Temelli Terapi, Kısa Süreli Psikoterapiler gibi yaklaşımlar da son yıllarda sık kullanılan terapi tipleri arasında yer almaktadır. Terapi tipleri burada sayılanlarla sınırlı olmadığı gibi psikofarmakolojik tedavi, elektrokonvülzif sağaltım, transkranial manyetik uyarım, ışık sağaltımı ve beyin cerrahisi gibi farklı tıbbi metotlarla da birlikte de yürütülebilmektedir. Psikofarmakolojik tedavilerde, hekim ile hasta arasındaki karşılıklı güven ve ilacın aksatılmaması için gerekli motivasyonun oluşması başarılı bir tedavinin başlıca faktörleri olarak görülmektedir. Her bir ilaç ve tedavi yönteminin yararı, alternatif diğer tedavi metotları ve yan etkiler konusunda hasta bilgilendirilmelidir. İlaç yan etkileri konusunda bilgilendirilen hastaların tedaviyi erken bırakma oranları azalmaktadır. Ayrıca psikolojik bozukluklarla ilgilenen profesyonellerin tıbbi gelişmeleri yakından takip etmeleri, hasta ile hekim ilişkisini ve hastanın tedaviye olan uyumunu da göz önüne alması da önerilmektedir.39 Psikolojik birçok bozukluğun tedavisi amacıyla kullanılan Bilişsel Terapi 1960’lı yılların başında Aaron T. Beck tarafından geliştirilmiştir. O yıllardan beri çok çeşitli psikolojik sorun ve örneklemlere de başarı ile uygulanmaya devam etmektedir. Bilişsel model yaklaşımına göre, psikolojik bozuklukların temelinde yatan mekanizma, hastanın ruhsal durumunu ve davranışlarını etkileyen çarpıtılmış ve işlevsel olmayan düşünceleridir. Bu düşüncelerin gerçekçi bir biçimde yeniden değerlendirilip değiştirilmesi, duygu ve davranışlarda düzelme ve iyileşmelere yol açmaktadır.40 Psikoterapilerde seans sayısı ile terapi süresi terapi tipleri, hastaların tanı ve durumlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Bilişsel 38 What is Psychotherapy? American Psychiatric Association. https://www.psychiatry.org/patients-families/psychotherapy. Erişim tarihi: 27.11.2023. 39 Alpay Ateş/Ayhan Algül/Mesut Çetin/Başar Semiz, “Ruhsal Hastalıkların İlaç Tedavileri: Genel Özellikler” in Nevzat Yüksel (ed.), Temel Psikofarmakoloji, Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları, Ankara 2010, s. 1205-1212. 40 Judith S. Beck, Bilişsel Terapi Temel İlkeler ve Ötesi (çeviren: Nesrin Hisli Şahin), 1. Basım, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara 2001, s. 1.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1